Dünya’nın En Mutlu Ülkesinde Yaşamak ve Doğru Bilinen Yanlışlar:
Şüphesiz ki Danimarka denilince gözler önüne önce iglolar ve kızaklar; sonra Vikingler gelir. Peki bu ne kadar doğru?
Danimarka, gelişmişlik düzeyi bakımından Dünya’nın en iyi verilerine sahip olan ülkelerden biri
Doğru bilinen yanlışlarımıza en meşhuru ile başlayalım: Danimarka’da tek mevsim kış, iglolar her yerde. Bu cümleye doğru veya yanlış demek nerede olduğunuza bağlı olarak değişir. Ancak, Danimarka’nın bir liman şehri olan Aarhus’ta Ocak 2015’in ortasında başlayan Danimarka hayatımı göz önünde bulundurarak söylüyorum: Ankara’da daha çok iglo inşa edebilecek malzeme var. Aarhus kış mevsimi genel sıcaklık ortalaması 3-4 derece. Bu yıl Aarhus’ta kar yağışı en son Mart ayında görüldü. Türkiye’de öğrenciler Nisan’da kar tatilini konuşurken, burada hava 10 derece civarındaydı. Kısacası, eğer Danimarka’nın en kuzey şehri olan Skagen’de değilseniz; umduğunuz kara kışı yaşayamabilirsiniz.
Soğuk ülke, soğuk insanlar: Danimarkalı bir kişi ülkesinin insanlarını şu şekilde tanıtmıştı: “We are not cold people, we are just cool”(Biz soğuk insanlar değiliz, sadece “cool”uz). Danlar uzaktan gerçekten soğuk duruyorlar, ilk bakışta Akdeniz ülkesi insanlarının sıcaklığını gözlemlemek zor, alkollü değillerse. Ancak, sokakta yürürken göz göze geldiğinizde gülümseyen, selam veren; markette yardım istediğinizde İngilizce bilmediği için özür dileyen ve “hatasını” telafi etmek için çabalayan insanları gördüğünüzde önyargınız için kendinize kızıyorsunuz.
Şehirleşmeyle kaybedilen aile değerleri: Danimarka, yazının başlığında da görebileceginiz gibi Dünya’nın en mutlu ülkesi (2013 yılında yayınlanan; Gayrisafi Milli Hasıla, ortalama yaşam süresi, devlet desteği, yolsuzluk oranı ve hayat tarzı seçim özgürlüğü göz önüne alınarak oluşturulan Dünya Mutluluk Raporu’na göre). Danimarka’yı diğer gelişmiş Kuzey Avrupa ülkelerinden ayıran ve belki de en mutlu ülke olarak lanse edilmesinin en önemli sebebi aile kavramı ve toplum tarafından buna verilen önem. Danların kültürlerinde aile çok önemli bir yere sahip. Türkiye’nin şehirleşmiş kısımlarında görülen hafta sonu etkinlikleri -televizyon izleme, alışveriş merkezi gezme vb.- ile Danimarka taban tabana zıt. Neredeyse her Dan, haftasonunun en az bir öğleden sonrasını yetiştiği kültürün bir parçası olarak ailesiyle geçiriyor. Genelde cumartesi veya pazar günü öğleden sonraları tüm aile fertleri ailenin en büyüğünün evinde buluşuyor ve pasta yapmak üzere soluğu mutfakta alıyorlar. Haftasonu öğleden sonra 3’ten itibaren boşalan sokakları görünce bu geleneksel aile toplantılarının sandığımızdan çok daha yaygın olduğunu gördük.
Klasik bir Dan ailesi bizim düşündüğümüzden daha geleneksel
Liberal devlet anlayışının beşiği Danimarka: Danimarka sosyal demokrasinin Dünya’da en iyi uygulandığı yer olarak kabul ediliyor. Devletin iyi niyetini ve yardımseverliğini her konuda gözlemleyebiliyorsunuz. Örneğin, Danimarka’ya okumak için yurt dışından gelmiş bir lise veya üniversite öğrencisiniz. Maddi durumunuz, Dünya’da yaşama seviyesinin -doğal olarak yabancıya hayat pahalılığının- en yüksek ülkelerinden olan Danimarka’ya yetmiyor ve yarı zamanlı bir işe başvuruyorsunuz. -Bu arada, Danimarka’ya aldığınız öğrenci vizesi, size ayrıca ayda 50 saat calışma iznini sunuyor.- Devlet halinize acıyor ve halden anlıyor; “bu çocuk henüz öğrenci, çalıştığına göre yardıma ihtiyacı var demek” diyor ve aldığınız maaşın yanında aylık 5000 Danimarka Kronu (yaklaşık 2030 Türk Lirası) yardımda bulunuyor. Bu program SU(Statens Uddannelsesstøtte) şeklinde adlandırılıyor. Eğer Dansanız öğrenciyken çalışmanıza da gerek yok; çünkü bu sevimli devlet ailenize yük olmayın diye 7 yılda 4 yıllık üniversiteyi bitirme koşuluyla zaten 5000 DKK size hibe veriyor. Transparency International (rüşvete karşı uluslararası seviyede savaşan bir kurum) 2014 yılında yayınladığı rapora göre, Danimarka Dünya’da yolsuzluk oranının en az olduğu ülke. İnanması güç ama burada politikacılar ranttan ranta koşmak için değil ülkeleri için siyasete atılıyorlar.
Kısacası, “Eğer her şey yolunda olsaydı ; hayat neye benzerdi?”yı merak ediyorsanız, Danimarka’ya bekleriz.
Kaynakça
http://www.telegraph.co.uk/travel/travelnews/10301496/Denmark-the-worlds-happiest-country.html
http://www.aarhus.dk/da/omkommunen/english.aspx
https://www.transparency.org/cpi2014/results
