Geçen sene Gaziantep ve Urfa çevresini arkadaşımla birlikte gezme fırsatım oldu. Bu yazımda Gaziantep’te gezilmesi gereken yerleri ele alacağım. Yazıda kullandığım fotoğraflar bana aittir.
1- Zeugma Belkıs Antik Kent
MÖ 300’lü yıllarda Büyük İskender’in generallerinden olan I. Selevkos Nikator, Fırat Nehri yanına Selevkeia Euphrates ismiyle bir kent kurmuştur. Bu kentin karşısına da eşi Apama’nın adıyla ikinci bir kent daha kurmuştur. Ardından köprü kurarak bu iki kenti birbirine bağlamıştır.
Kent birçok medeniyete ev sahipliği yapmıştır. Özellikle Roma döneminde altın çağını yaşamış ve bu dönemde kent, “köprü başı” anlamına gelen Zeugma ismini almıştır.
Birecik Barajı’nın kurulması sonucunda kentte daha geniş bir alanda kazı çalışmaları yapılma fırsatı doğmuştur. Kentte gün yüzüne çıkan mozaikler Zeugma Mozaik Müzesi’nde sergilenmektedir. Özellikle Roma Dönemi’ne ait mozaikler bulunmuş ve zamanla Mühür Baskısı, Athena Heykeli, Çingene Kızı Mozaiği gibi dünyaca ünlü eserler ortaya çıkmıştır.
2- Zeugma Mozaik Müzesi
Zeugma Belkıs Antik Kenti’nden çıkarılan mozaikler bu müzede sergilenmektedir. Bunun yanı sıra Roma Dönemi’ne ve Geç Antik Dönemi’ne ait heykeller veya sütunlar da müzede gösterilmektedir.
Roma Dönemi’ne ait, Savaş Tanrısı Ares’in bronz heykeli bu müzede bulunmaktadır.
Müzenin bir başka önemli eseri ise Maenad, ya da bilindik adı ile Çingene Kızı Mozaiği’dir. Bir zamanlar yurt dışında bulunan bu eser Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın girişimleri ile Türkiye’ye getirilmiştir. Çingene Kızı Mozaiği özel bir odada tek başına sergilenmektedir. Karanlık bir odada özel ışık sistemi ile Çingene Kızı’nın buğulu bakışları vurgulanmaktadır.
Müze her gün ziyarete açıktır. Yazın 09.00-19.00 arası, kışın ise 09.00-17.00 arası müzeyi ziyaret edebilirsiniz. Eğer müze kartınız varsa daha uygun bir fiyatla ziyaret etme imkânınız vardır.
3- Rumkale
Halfeti’de bulunan Rumkale’yi ayrı bir şekilde ele almak istedim. Bunun nedeni onun bizzat görülmeye değer olduğu ve sırf bu kale için bile o yollarının gidilmesi gerektiğidir.
Antik dönemden günümüze kadar birçok medeniyete ev sahipliği yapmış olan kalede Aziz Nersen Kilisesi, Barşavma Manastırı, antik dönemlerden kalma kalıntılar, su sarnıçları, kuyu veya hendek gibi tarihi yapılar yer almaktadır. Benim gittiğim dönemde restorasyonda olan kalenin içini gezebilme fırsatım olmamıştı ama tekne turu yaptığım sırada yanından geçerek bu görkemli yapıyı inceleme fırsatım olmuştu.
Hz. İsa’nın havarilerinden birisi olan Yohannes buraya gelip yerleşerek Hristiyanlık dinini yaymıştır. İncil bu kalede çoğaltılmıştır ve bir kopyasının Rumkale’de saklandığı söylenmektedir.
4- Halfeti
Fırat Nehri’nin doğusunda bulunan Halfeti, 2000’li yıllarda Birecik Barajı’nın taşması nedeni ile sular altında kalmış ve sonrasında turistlerin uğrak noktalarından biri haline gelmiştir. Bunun nedeni ise suya gömülü köylerdir. Gitmeden önce mutlaka bölgede bulunan tekne turu yapan işletmeler aranıp randevu alınmalıdır. Hem turistlerin çoğunlukta olduğu dönemde yer bulma sıkıntısı yaşamaz hem de fiyatı daha uyguna getirebilirsiniz. Eğer profesyonel dalgıç iseniz dalış turuna da katılabilirsiniz.
Halfeti’de özellikle tekne turu yapmanızı tavsiye ederim çünkü araba yolunun çok olmaması ve engebeli bir arazide bulunması nedeni ile en kolay şekilde tekneyle gezebilirsiniz.
Bizim bindiğimiz tekneyi kullanan kişinin, eskiden tarlası varmış ve geçimini tarlası sayesinde sağlıyormuş, ancak Birecik Barajı nedeni ile tarlası da sular altında kalmış. Ardından devlet tarlası için cüzi bir miktar para ödemiş. Bölgesini terk etmek istemediği için aldığı para ile tekne satın almış ve gelen turistleri Halfeti’de gezdirmeye başlamış. Her ne kadar eski yaşantısını özlediğini söylese de şu anda da işlerinin kötü olmadığını söylemişti.
Tekne ile gezerken Rum Kale’yi, Savaşan Köyü’nü, sular altında kalmış yerleşim yerlerini, batık minareleri, dağların yamaçlarındaki mağaraları veya uçurumları izleme fırsatınız bulunmaktadır.
Ayrıca Halfeti’ye kadar gitmişken sadece bu bölgede yetişen siyah gülü de görebilirsiniz.
5- Gaziantep Kalesi
Özellikle Gaziantep’i tepeden kuş bakışı görmek, manzara seyretmek veya fotoğraf çektirmek istiyorsanız şehrin tepesinde yer alan Gaziantep Kalesi’ne gidebilirsiniz.
Gaziantep Kalesi’nin ne zaman kimler tarafından yapıldığı kesin olmamakla birlikte Kalkotik Dönemi’ne kadar giden 6.000 yıllık bir geçmişe sahip olduğu söylenmektedir.
Kale; Roma, Bizans İmparatorluğu, Memluklular, Dulkadiroğluları ve Osmanlı İmparatorluğu Dönemi’nde önemli işleve sahip olmuştur. Kalenin içini gezerken tarihi bir kalede gezdiğinizi rahatlıkla anlayabiliyorsunuz.
Ayrıca kalenin içinde Kurtuluş Savaşı’nda Gaziantep Destanı’nı temsil eden birçok heykeli inceleyebilirsiniz ve Kurtuluş Savaşı’nda yapılan kahramanlıkları anlatan sergiyi de gezebilirsiniz.
Kaleyi pazartesi günleri hariç her gün 08.30-17.30 arasında gezebilirsiniz.
6- Oyuncak Müzesi
Vaktiniz kalırsa Gaziantep Oyun ve Oyuncak Müzesi’ni ziyaret etmenizi tavsiye ederim. Müze, tarihi 3 katlı bir evde ve 2 katlı bir mağarada bulunmaktadır.
Müzede 1700’lü yıllardan günümüze el yapımı oyuncaklar sergilenmektedir. Bu oyuncakların bir kısmı Türk yapımıdır, bir kısmı ise yurtdışından getirilmiştir.
Müzeyi her gün 08.30-17.00 arası ziyaret edebilirsiniz.
Gaziantep’te gezerken mutlaka yemek kültürünü de tanımalısınız.
Tostçu Erol’de veya Tostçu Âlâ’da sabah kahvaltısında tostun,
Metanet Lokantası’nda beyran çorbasının,
Kebapçı Halil Usta’da kebabın,
Küşlemeci Mehmet Usta’da küşlemenin,
Urfa Tike Ciğer’inde veya Löküs Ciğer’de ciğerin,
Seyyar Holding’de tavuk pilavın,
Tahmis Kahvesi’nde veya Tütün Hanı’nda tahmis kahvenin,
Batalhöyük Cafe’de soba üstü kestanenin,
Katmerci Zekeriya Usta’da katmerin,
Koçak Baklava’da veya Fıstıkzade Baklava’da baklavanın tadına bakabilirsiniz.
Kaynakça
https://kulturveyasam.com/dunyanin-en-buyuk-ikinci-mozaik-muzesi-zeugma/
http://zeugma.org.tr/kazicalismalari.aspx
https://gaziantepoyuncakmuzesi.org/about.php
http://www.visiturfa.com/content/top10/halfeti-de-tekne-turu-yapin
https://www.kulturportali.gov.tr/turkiye/gaziantep/gezilecekyer/rumkale
http://journavel.com/halfeti-gezilecek-yerler-nasil-gidilir-halfeti-tekne-turu/
https://gezimanya.com/gaziantep/gezilecek-yerler/gaziantep-kalesi
Fotoğraflar bana aittir.
