Mart ayında vizyona girmesi beklenirken Değerlendirme ve Sınıflandırma Üst Kurulu’nun kararıyla Türkiye’de yasaklanan film Nymphomaniac üzerine tartışmalar devam ediyor. Filme getirilen sansür kararı birçok sanatçıdan eleştiri alırken üniversite öğrencileri de sansüre karşı olduklarını düzenledikleri film gösterimleriyle ortaya koydular. Geçtiğimiz hafta boyunca film ODTÜ, Boğaziçi, İTÜ ve İÜ’de kampüs içi özel gösterimlerinde izleyiciyle buluştu.
Danimarkalı yönetmen Lars Von Trier’in filmi olan ve Charlotte Gainsbourg, Stellan Skarsgard, Stacy Martin, Shia LaBeouf, Uma Thurman gibi oyuncuların rol aldığı Nymhomaniac 50 yaşındaki bir kadının küçüklüğünden itibaren yaşadığı cinsel tecrübeleri konu alıyor. Film, Berlin Film Festivali’nde tamamen sansürsüz şekilde perdelenmiş ve çok olumlu tepkiler almıştı. Türkiye’de ise !f İstanbul Film Festivali’nde Trier’in kendisinin sansürlediği şekliyle perdeye taşınmıştı. 14 Mart ve 21 Mart’ta “itiraf” ve “Aşkı Unut” adlarıyla iki bölüm halinde vizyona girmesi planlanırken “yoğunlukla pornografik görüntü ve diyaloglar içermesi, ayrıca genel ahlaka aykırı, çocukların ve gençlerin ruh sağlığını etkileyici olumsuz örnek oluşturan görüntü ve etkiler içermesi” gerekçesiyle yasaklanmıştı. Çocukların ve gençlerin ahlakının yaş sınırlaması konularak da korunabileceği birçok sanatçı tarafından vurgulandı fakat karar değişmedi.
Sansür kararı Türkiye’de büyük bir şaşkınlıkla karşılandı. Film endüstrisinde böylesine gereksiz sansürlerin geride bırakıldığına inanılırken Nymhomaniac’a gelen yasak büyük tepki topladı. Ümit Ünal, Elif Şafak, Yusuf Kaplan, Nuri Bilge Ceylan ve Yusuf Kaplan gibi sayısız isim sosyal medyadan sansüre karşı olduklarını paylaştılar. Üniversitelerde filmin gösteriminin yapılması da sansürü protesto etmek ve sanatı desteklemek amaçlı… Sansür gençlerin ahlakını korumak adına konulmuştu fakat sansürü kaldıran yine gençler oldu. Yaş sınırı uygulaması getirilebilecekken filmin tamamen yasaklanması mantıksız olduğu kadar adil de değil… !f Film Festivali için biletler satışa çıktığında yoğun ilgi görmüş ve hatta filmin gösterimi için ekstra bir gün daha eklenmişti. Seyircilerin filme ilgi göstereceği bu kadar belliyken “genel ahlakı korumak” adına konulan yasak bir yerde seyirciye saygısızlıktır. Yaş sınırı uygulaması ile izleyici kitlesi yetişkin bireyler olarak sınırlandırılabilirdi fakat yetişkinlerin kendi ahlaklarını koruyamayacakları düşünülmüş olacak ki böyle bir yasak gerekli görüldü.
Birkaç haftadır hemen herkesin duyduğu, bildiği bir konu haline gelen filme hala ilgi çok fazla… Belki de açık fikirlilikten bu denli korkmasaydık ve filme herhangi bir yasak getirmeseydik film bu kadar ilgi çekmeyecekti. Dikkat edildiğinde insanlar genel olarak film çok güzel olduğu için bu yasağa karşı değiller; onlar sadece filmin YASAK olmasına karşılar. Olağan seyrinde meraklısıyla buluşup zamanı geldiğinde vizyondan kalkabilecekken herkesin tepkisini toplamak ne kadar gerekliydi, tartışılır. Keşke geleneksel çizgiler dışındaki eserleri de kabullenip sevmeyi öğrenebilseydik. Sanata koyulan sansürle hem sanatçıları hem de sanatseverleri üzen böyle bir karar umarım ki tekrarlanmaz.
