Kamusal alanda tacize uğramak pek çok kadının başına gelmiş ya da gelmesi muhtemel bir durum. 2015 yılında İnsan Hakları Derneğinin yayımladığı rapora göre, Türkiye’de her 4 saatte 1 kadın tecavüze uğruyor. Ne yazık ki tablo dünya genelinde de pek iç açıcı değil. İngiltere’de yaşayan kadınların yüzde 43’ü şehirde kendini saldırı tehdidi altında hissederken, Delhi’de her 10 kadından 9’u tacize uğruyor.
Bu vahim tablo 2017’nin Ekim ayında ortaya çıkan Hollywood taciz skandallarıyla daha da netleşti. Ekim ayında, Oscar ödüllü ünlü yapımcı Harvey Weinstein çok sayıda kadına cinsel tacizde bulunmakla suçlandı. Pulp Fiction, Shakespeare in Love, The King’s Speech gibi yapımlarla tanınan Weinstein’a suçlamada bulunanların sayısı gün geçtikçe bir hayli arttı. Hatta ünlü oyuncular Angelina Jolie, Gwyneth Paltrow, Selma Hayek ve Cara Delevigne; Weinsten’ı tacizle suçlayan isimler arasında. Bu suçlamaların ardından Weinstein’ın kendi ismini taşıyan yapım şirketiyle ilişkisi kesildi ve Akademi’den ihraç edildi. Weinstein başta iddiaları reddetse de, sonradan herkesin bir şans daha hak ettiğini söyledi.
İddialar Weinstein’la sınırlı kalmadı. Kasım ayında, aktör Anthony Rapp, 14 yaşındayken Kevin Spacey’nin kendisiyle ilişkiye girmeye çalıştığını öne sürdü. Spacey Twitter hesabından açıklama yaparak olayı çok sarhoş olduğu için hatırlamadığını ve eğer böyle bir şey olmuşsa özür dilediğini aktardı. Ardından eşcinsel olduğu açıklamasında bulundu. Taciz iddialarının ardından eşcinsel olmasını bir bahane gibi sunan açıklaması, LGBT topluluğunun tepkisini çekti. İddiaların ardından, ünlü aktörün rol aldığı popüler dizi House of Cards’la ilişiği kesildi, Aralık ayında gösterime girecek All the Money in the World fimindeki sahneleri çıkartılarak bu sahneler yeniden çekildi.
Hollywood’un utanç listesi bunla da bitmedi. Dustin Hoffman ve James Toback gibi isimler de tacizle suçlandı. Hatta Weinsten’ı kınayan bir açıklama yayımlayan Ben Affleck’in de bir aktrisi taciz ettiği iddiası gündeme bomba gibi düştü. Ben Affleck uygunsuz bir biçimde davrandığı için özür diledi. Affleck, Batman’de başrol oynamaya devam edecek, yalnız gittiği rehabilitasyon merkezi artık aktörü kabul etmeyeceğini açıkladı.
Tüm bunların tek bir güzel yanı oldu: Weinstein’la başlayan taciz iddialarının ardından sosyal medyada pek çok kadın tacize karşı sesini yükseltti. Başlayan sosyal hareket hızla yayıldı. Twitter’da #metoo etiketiyle 85 ülkeden 1,7 milyon kişi kampanya kapsamında başından geçenleri paylaştı. Times dergisi de cinsel tacize karşı sesini çıkartan kadın ve erkekleri “Yılın Kişisi” seçti. Marriam-Webster sözlüğü de “feminizm”i yılın kelimesi ilan etti.
Öte yandan, ortaya atılan iddialarla pek çok aktörün lince kurban gidip gitmediği sorunu ortaya atıldı. Fakat burada daha önemli bir sorunun devreye girmesi gerekiyor: Günlük yaşantımızda karşımızdaki insanların ifadelerine inanmayı tercih ederken, tacize uğradığını söyleyen bir kadın veya erkeğin niçin yalan söyleyebileceğine inanıyoruz? Olağan şartlarda herhangi bir kişinin yalan söylemesi için nasıl bir sebep yoksa istismara uğrayan bir bireyin de yalan söylemesi için bir sebep yok. Weinstein’la başlayan istismar iddiaları serisinin yarattığı kartopu etkisiyle, pek çok kadın – mağdur olan kimselerin pek çoğu kadın olduğu için genellikle kadın ifadesini kullanıyorum – yaşadıklarını anlattı, susturulmadı, yok sayılmadı. Peki, olanları ciddiye almamız için daha kaç kişiye ihtiyacımız var?
İlgili haberler ve yazılar:
Weinstein skandalı The New York Times’ın yaptığı haberle ortaya çıktı: https://www.nytimes.com/2017/10/05/us/harvey-weinstein-harassment-allegations.html
http://www.bbc.com/turkce/haberler-dunya-41597876
http://www.bbc.com/turkce/haberler-dunya-41842423
Taciz ve tecavüzle ilgili oranlar ve kamusal taciz: https://www.youtube.com/watch?v=_I-Q-srlH1I
Cinsel tacize yaklaşım: https://dusunbil.com/felsefe-ve-cinsel-taciz/
http://www.bbc.com/turkce/haberler-42341716
#metoo hareketiyle ilgili: https://www.theguardian.com/world/2017/dec/29/womens-march-tamika-mallory-feminism-2017
Görsel kaynaklar:
https://thenypost.files.wordpress.com/2017/10/kevin-spacey-feature.jpg?quality=90&strip=all
https://studybreaks.com/wp-content/uploads/2017/11/160411-news-ben-affleck.jpg
http://groundviews.org/wp-content/uploads/2017/10/Metoopic-1200×550.png
