“Zamanın kaybolmuşu yoktur. Yaşanan her şey, müspet, menfi, bizi inşa eder. Yalnız bizi değil, bizden sonraki kuşakları da…”
“İnsanı yaşamı boyunca ne yönetir?” sorusuna verilebilecek en doyurucu cevaplardan biridir zaman. Her ne kadar kontrolü tekelde bulundurmak, yaptığımız ya da yapmaya çalıştığımız işler göz önünde bulundurulduğunda, yegâne amacımız gibi gözükse de, bu tekelde bulundurma arzusunun arkasında yatan sebep, zamanın tüketilebilen ve geriye getirilmesi imkânsız olan bir olgu olduğuna ilişkin yaygın inanıştır. Her insan doğar, yaşar ve ölür; bu bilinen döngü içerisinde kalıpların dışına çıkarak bir fark yaratma arzusu geçmişe pişmanlıkla bakılmasına sebep olur. Hiçbir zaman eylemlerimiz beklentilerimizi tam olarak karşılayamaz. Ters giden şeyler karşısında sürekli kaçırdığımız şansları ve geriye getiremeyeceğimiz fırsatları düşünürüz.
“Hayat gemi mi bilmiyorum ama gemicilik olduğu gerçektir. Yaşandıkça ve akılda tutuldukça daha iyi seyrüsefer ederiz.”
Yaşadıklarımızı yaşanılan anın verdiği hayal kırıklıkları, üzüntü veya özlemi içerisinde rasyonel bir şekilde değerlendiremesek ve hayatı ıskaladığımızı düşünsek de, geçmişimiz yaşadığımız müddetçe bizimle birlikte gelir ve beraberinde daha sağlıklı bir geleceğin inşası için bize gerekli olan birikimi getirir.
Tarihe ilişkin birçok enteresan bilginin derlendiği bir İlber Ortaylı kitabı: “Zaman Kaybolmaz”. Bize zaman kavramını değişik merceklerden inceleme fırsatını veren enteresan bir yapıt. Sadece tarihi bir derleme demek bu kitaba haksızlık olur; kitap aynı zamanda eğlenceli bir entelektüel olan İlber Ortaylı’nın hayatından renkli kareleri bizimle paylaşan zengin bir eser olma özelliğine de sahip. Esasında bir söyleşi derlemesi olan bu yapıtın oluşturulması safhasında söyleşi, Nilgün Uysal tarafından gerçekleştirilmiş; eğlendirerek öğretme işlevini başarıyla yerine getiren bir dille ele alınmış.
Kitabın baskın bir teması olduğu söylenemez. Bu yönüyle bile farklı bir kitap olma özelliğini gösteriyor bize “Zaman Kaybolmaz”. Biyografik ögeleri bir kenara bırakırsak, tarihsellik çatısı altında birçok önemli konunun işlendiğini görüyoruz. Türk ve Dünya siyasi tarihi, eğitim sisteminin yapısı hakkındaki çıkarımlar, varlığını sürdüren çeşitli yerel kültürler, arkeoloji, mimari, müzik, ve tabii ki İlber Ortaylı denilince akla gelen sosyal analizler… Bunların hepsi kitapta alt başlık halinde incelenmemiş olsa da az önce saydıklarım öne çıkan konulardan birkaçı. Kitabın tümünde ise farkındalığın ve neden-sonuç ilişkisi kurmanın bazı olayları algılamada ne kadar önemli olduğu vurgulanmak istenmiş bir nevi. Tarihsel çizgiden sapıp bireysel hayata da uyarlanabilecek gerçekliklere sahip. Bu bakımdan okuyana katacağı çok şeyin olduğunu düşündüğüm ve hayata daha geniş bir perspektiften bakmanızı sağlayacak bu eseri okumanızı tavsiye ederim.
Görsel Kaynaklar:
https://www.google.com.tr/search?q=gemicilik&source=lnms&tbm=isch&sa=X&ved=0ahUKEwjmj9-zhIrYAhUFSJoKHZy4DlcQ_AUICigB&biw=1366&bih=700#imgrc=_
https://www.google.com.tr/search biw=1366&bih=651&tbm=isch&q=kum+saati&sa=X&ved=0ahUKEwiatrb5horYAhWhK5oKHbqYDwMQhyYIMA#imgrc=x8xxdD64r-Um5M:
https://www.google.com.tr/search?q=zaman+kaybolmaz&source=lnms&tbm=isch&sa=X&ved=0ahUKEwjlo7zRjIrYAhXBvxQKHfllAcIQ_AUICygC&biw=1366&bih=651#imgrc=cF4jE2n6ZdtebM:
