Yer Ankara Sanat Tiyatrosu, sahnede sade döşenmiş bir işçi evi ve elleri tıka basa yiyecekle dolu poşetlerle iki kadın.
Ankara Sanat Tiyatrosu’nun iki sezondur sahnelediği oyunu Ödenmeyecek Ödemiyoruz, üçüncü sezonunda da Dario Fo’nun mizahını yaşatmaya devam ediyor. Ankara Sanat Tiyatrosu oyuncularından Hakan Güven’in yönetmenliğini yaptığı Ödenmeyecek Ödemiyoruz, İtalya varoşlarında yaşam ve sınıf mücadelesi veren işçilerin hikayesini anlatıyor.
Politik güldürünün şüphesiz en etkili isimlerinden Dario Fo’nun yazdığı Ödenmeyecek Ödemiyoruz’un oyuncu kadrosunda Hakan Güven, Bülent Yıldıran, Mehmet Ulusoy, Nalan Güreş Demirel, Gökçen Cavga, Çağlar Deniz ve Melikcan Sapan yer alıyor.
2 perde boyunca soluksuz bir kovalamacanın devam ettiği Ödenmeyecek Ödemiyoruz, sürekli artan fiyatlara tepki gösteren kadın, çocuk, yaşlı ve işçilerin hep birlikte ayaklanarak ürünleri eski fiyatlarından almalarıyla başlıyor. “Ödemiyoruz, herşey bedava!” sözlerinin ardından poşetlerini tıka basa dolduran ve sürekli yüklesen hayat pahalılığına karşı ayaklanan bu insanlara polisin müdahalesi gecikmiyor tabiki. Ardından polisler tarafından kuşatılmış mahallede yiyecekleri saklamaya çalışan işçilerle polis arasındaki kovalamaca son sahneye kadar soluksuz devam ediyor.
Ankara Sanat Tiyatrosu’nun ruhu ve politik güldürü denilince akla gelen ilk isim Dario Fo’nun kaleminin birleştiği oyunda, Bülent Yıldıran’ın performası da 17. Dilekler Arası En İyi Erkek Oyuncu ödülüne layık görüldü.
Çarpıcı finaliyle izleyicisini soluksuz bırakan Ödenmeyecek, Ödemiyoruz’un yazarı Dario Fo’dan da bahsetmek istiyorum. Oyun yazarı, yönetmen, mim oyuncusu ve tiyatro yöneticisi Dario Fo güncel sorunları konu edindiği oyunlarıyla tiyatro karikatürcüsü olarak da nitelendirilir. Kariyerine kabare ve tiyatrolar yazan bir metin yazarının yanında başlayan Fo, 1959’da eşi Franca Rame ile beraber Dario Fo- Franca Rame Topluluğu’nu kurmuştur. Bir televizyon programında sundukları skeçlerle tanınan ikili daha sonra Dario Fo’nun deyimiyle resmi olmayan solculukla kaynaşan bir tür olan siyasal bir ajit-prop tiyatrosu geliştirmişlerdir. 1970 yılında dahil olduğu Halk Tiyatrosu Topluluğu ile fabrika, park ve benzeri halkın toplu olarak bulunduğu yerlerde oyunlarını sergileyen Fo’nun en ünlü oyunları Bir Anarşistin Kaza Sonucu Ölümü (1970), Ödenmeyecek Ödemiyoruz (1974), Japon Kuklası ve Elizabeth, Nerdeyse Kadın’dır.
Ankara Sanat Tiyatrosu- Oyundan bir sahne
Hayatı boyunca özgür ve adil bir sistemin gerekliliğini savunurken varolan sistemdeki aksakları yazan tiyatronun büyücüsü Fo, insanın yeniden kendi hayatının sahibi olması için yazmıştır. 1997 yılında Nobel Edebiyat Ödülü kazanan Dario Fo’nun oyunları pek çok kez sakıncalı olarak nitelendirildi. Sahnede bile tutuklanan Fo’nun oyunlarının 30 dile çeviri yapılmıştır.
“Kültüre ve bilgiye dayanan sağlam ve dayanıklı bir sistem olmazsa ve halkın bilincinde eşitlik, özgürlük ve adalet yerleşmemişse her şey yıkılıverir gider. Kanunları istismar eden, yolsuzluk yapan çok kişi var. Belli bir isim vermenin çok faydası yok. Hepsi böyle. Etrafınıza bakın ilk gördüğünüz onlardan biri olacak. Kesin karışmıştır burada bir yerlere de.”
Dario Fo, muhalif halk tiyatrosu geleneğine yasladığı günlük hayatın aksaklık ve komikliklerini, yolsuzluk ve hayat pahalılığını konu edindiği oyunlarıyla hala büyük beğeni toplayarak üslubunu sahnede yaşatmaya devam ediyor.
Fo’nun mirasını devam ettiren AST oyuncularının oynadığı “Ödenmeyecek Ödemiyoruz!” bu sezonun asla kaçırılmaması gereken oyunlarından.
