Domuzlar Körfezi, Küba’nın güney kıyılarında denizin toprağa sokulduğu ücra bir nokta.
Domuzlar Körfezi çıkarması Dünya tarihinde Amerika’nın almış olduğu en küçük düşürücü yenilgilerden birisi. Fidel Castro rejiminin devrilmesini isteyen Amerikan hükumeti CIA eliyle Kübalı muhaliflere eğitimler verdi ve 17 Nisan 1961’ de gece yarısı muhalifler Küba’yı işgale kalkıştı. Sonuç Amerika için hüsran Küba için bir zaferdi. Yarı küreyi muhtemel bir Sovyet üssünden kurtarmak amacıyla çıkılan yolda Castro, Sovyetler ’in hazır bekleyen kollarına itildi. Zayıflatılmak istenen devrim sağlamlaştı.
Domuzlar Körfezi çıkarmasına zemin hazırlayan pek çok sebep ve birbiriyle ilişkili durum bulunmakta. Küba 1959 yılına dek Amerikan destekli bir diktatör olan Batista ile yönetilmişti.1959 yılında başarılı bir devrim ile kontrolü ele geçiren Fidel Castro ve arkadaşları (Raul Castro- Che Guevara) Küba’ya yeni bir düzen, yeni soluk getirdi. En başından itibaren sol görüşe yakın olan bu isimler birçok toprağı ve özel mülkiyeti kamulaştırarak insanlara komünist bir akım olduklarını da fark ettirmiş oldular. Ayrıca Küba’dan Amerika’ya büyük bir göç vardı. Bu akımdan kötü etkilenen ve Castro figüründen memnun olmayan orta ve üst kesim Kübalı insanlar Amerika’ya doğru göç ediyordu.
Bu olayların domino taşı niteliğinde etkilediği bir de Amerikan cephesi var elbette. Soğuk Savaşın içerisindeki Amerika, devletlerin Sovyetler Birliğine yakınlaşmasından çekiniyordu. Kendi desteklediği bir rejimin yıkılmasının ardından Küba’daki çıkarları zedelenen Amerika, Küba’ya karşı şiddetli bir ekonomik boykot başlattı. Küba, yaşanılan bu ekonomik olaylar ve Castro rejiminin politik tutumu sebebiyle Sovyetlere yaklaştı ve ABD bu durum karşısında Orta Amerika’daki güvenliğinin tehlikeye düştüğü korkusuna kapıldı.
1961 yılına gelindiğinde Küba ile tüm diplomatik ilişkiler kesilmişti. Amerika ise daha bir yıl öncesinden başladığı bir planı devreye sokmak için gün sayıyordu. Gizli bir operasyon planlayan ABD ve CIA , ABD’de yaşayan yeni rejim karşıtı Kübalıları askeri bir eğitime tabi tutmuştu.İstenilen şey istilanın ABD tarafından yapıldığını belli etmemekti lakin tüm hazırlıklar o kadar pervasızca yapılıyordu ki tüm Dünya bunun arkasında Amerika olduğunu biliyordu. Dönemin ABD başkanı Kennedy’nin çıkarma planını onaylaması ile eğitime tabi tutulan 1300 karşı devrimci Kübalı, Küba’nın güney sahilindeki Domuzlar Körfezine 15 Nisan 1961 tarihinde öncelikle sahte veya tuzak denilebilecek bir saldırı yaptı. Hoparlörlü tuzak tekneleriyle ateş ediliyormuş izlenimi verildi.17 Nisan gecesinde ise asıl çıkartma başladı. Ellerinde Amerikan silahları bulunan Kübalı isyancıların amacı bir karşı devrim yapmak değil Havana kentinde bir kargaşa çıkartıp bu kargaşa esnasında Castro’nun suikasta kurban gitmesiydi. Ancak çıkarmayı gerçekleştiren güçler, Kübalıların beklenmedik bir direnişiyle karşılaştılar. Direnişi bizzat Castro yönetti. 2 gün süren bir çatışmanın sonunda teslim olan isyancılardan 1000 den fazlası esir alındı. Daha sonra ABD ile yapılan görüşmeler neticesinde mahkumlar, 53 milyon dolarlık ilaç ve gıda karşılığında ABD’ye iade edildiler. İşgalin her türlü başarılı olmayacağı aşikardı. 1300 kişilik işgal kuvvetinin eğitimi ve operasyonun kuvveti çok zayıftı. CIA’nin eş zamanlı olan öteki kozu Castro suikastı da fiyasko oldu. Kennedy’ nin, Castro’dan kurtulmaya can atmasına rağmen Amerikan ordusunu değil sadece Kübalı mültecileri kullanması sebebiyle işgal harekatı başarısız oldu belki de.
Yaşanan bu gelişmeler, ABD’nin uluslararası kamuoyunda prestij kaybına yol açtı. Kennedy, çıkarmanın başarıyla sonuçlanması için gereken hazırlığı yapmamakla suçlandı ve CIA Başkanı görevinden alındı. Sovyetler Birliği sert bir şekilde olayı protesto etti ve gerekirse müdahale edeceğini duyurdu. Diğer yandan Fidel Castro’nun ünü ve popülaritesi hem ülkede, hem de tüm dünyada artmış oldu.
Che Guavera’nın “Domuzlar Körfezi için teşekkürler. Çıkarmadan önce devrim zayıftı. Şimdi her zamankinden daha güçlü” mesajı aslında tüm olayı özetliyordu.
Ayrıca Castro ilk B-26 bombardımanının ardından devrimin Marksist-Leninist karakterini bütün devletlere ilan etmiştir. Çıkarma krizinin ardından ABD tarafından yeni saldırılar düzenlenince Sovyetler Birliği ile Küba arasında askeri yardımlaşma başlamıştır.
Ayrıca bu başarısız harekat ABD ile Küba arasında süren savaş halinin sonu değildi. Bu operasyonun ardından kendisi ile aynı düzeyde bulunan Küba, Sovyetler Birliğinden füze yardımı isteyince bu sefer devletler arasında Küba Füze Krizi patlak verdi. Ayrıca CIA Küba’da istihbarat alanını genişleterek Fidel Castro için suikast girişimlerinde bulunmuştu.
Çıkarma esnasında köhne ufak bir köy olan Giron (Domuzlar Körfezi’ni içine alan bölge) bugün gittikçe büyümüştür. Hatta şuan bölgede yaşayan halk çıkarma günlerini hatırlamaz. Fakat çıkarmanın hatırlatıcısı olarak yolların kenarında hava saldırısı sonucu hayatını kaybeden askerlerin anısına anıtlar dikilmiştir.
Hatta Giron’un girişinde Fidel Castro’nun körfez çıkarmasının ardından söylediği “Yanki emperyalizminin ilk yenilgisi” yazılıdır.
Kaynakça:
- Lynch, Grayston, 2000, Decision for Disaster: Betrayal at the Bay of Pigs, Potomac Books
- The New York Times: The Bay of Pigs Invasion Against Castro
- Ferrer, Edward, 1982, Operation Puma: The Air Battle of the Bay of Pigs, International Aviation Consultants
- The Bay of Pigs by Jonas,Howard
- Küba Tarihi : Bir halkın biyografisi -Jose Canton Navarro