Çekicilik Artıran, Evet Dedirten Teorem

Tam da ihtiyacınız olan şey değil mi?

2008 yılında Obama seçimler için 310 milyon dolar harcadı. (Muhtemelen hepimiz içimizden 5 ile çarptık )

2017 yılı içinde Ed Sheeran’ın Shape of You isimli şarkısı Spotify’da 1.4 milyar kez çalındı.

Dünyanın en büyük spor ekipmanları üreticisi olan Nike 2017 yılında 74.400 kişi istihdam etti ve global gelirleri 34 milyar doları aştı.

Ed  Sheeran

Bu tip büyük miktarların ve sayıların oluşmasında “Salt maruz kalma Etkisi” işlev görüyor.

Salt maruz kalma etkisi, yakınımızdaki kişilere, objelere, uyarıcılara (görsel işitsel..) sürekli olarak maruz kalmanın onları beğenme ihtimalimizi artırdığını savunan bir teorem. Temelinde, bir uyaran ile ne kadar karşılaşılırsa ona alışılır, güven duyulur ve sonrasında da sempati duyulur fikri var. Bu etki reklamcılık sektöründe çok efektif kullanılıyor. Markalar salt maruz kalma etkisini artırmak için ürünlerine kocaman logolar basıyorlar. 

Çekiciliği artıran özelliği

Salt maruz kalma etkisinin çekicilik üzerinde de etkisi bulunmakta. Üniversite öğrencileri ile yapılan bir deneyin sonuçlarına göre öğrenciler (veri havuzundan seçilen ve neredeyse eşit düzeyde çekiciliğe sahip olarak değerlendirilen) 4 kadın arasından, derslerde en çok gördükleri kadını hiç görmedikleri kadına göre açık ara çok daha fazla çekici buldular. (Moreland, R. L., & Beach, S. R. 1992)

Yani birine çekici görünmek istiyorsanız tanıdık bir sima olmanız işinize yarar. 

Evet cevabını nasıl kaparsınız? 

Bir bilgisayar laboratuvarında yapılan deneyin sonuçlarına göre, tanıdık simadaki birisinden gelen bir iyilik isteğine olumlu cevap verme oranı, ilk defa karşılaşılan birinden gelen iyilik isteğine verilen olumlu cevap verme oranına kıyasla neredeyse iki kat fazla. Ayrıca yine aynı deneyde ulaşılan sonuçlara göre, aşina olunan bir simadan gelen iyilik isteğine olumlu yanıt verilmesinin yüzdesi, muhabbet geçmişi olup da iyilik isteyenlere verilen olumlu yanıtın yüzdesi ile de hemen hemen aynı. Deneyde sözü geçen iyilik isteğinin  “Hey, yazdığım yazıyı düzeltmek için okur musun?” şeklinde olduğunu da belirteyim.

Sonuç:

Yardım isteyecekseniz ve yardım isteyeceğiniz kişi ile muhabbetiniz yoksa tanıdık bir sima olmanız evet cevabını almanızda muhabbet etmiş olmanız kadar etkilidir. Ayrıca bu durum şansınızı bir yabancıya kıyasla neredeyse iki kat artırır.

Tehlikeleri

Teoreme göre, maruz kalınan şey, kişilerin yaşam tarzına ve  düşüncelerine uymuyor olsa bile bir süre sonra ona karşı aşinalık ile gelen bir güven ve sempati oluşur.

Bu durumda;

Entrikaya maruz kalınan bir ortamda entrikaya sempati duyulması,

Yalana maruz kalınan bir ortamda yalana alışılması ve sempati duyulması,

Yalancı birine maruz kalındığında yalancı birine sempati duyulması mümkündür.

Bu yüzden maruz kalınan kişilere, davranışlara ve uyaranlara karşı dikkatli olunmalıdır. Çünkü kişiler normalde hoş karşılamayacakları durumlara, davranışlara, kişilere maruz kalırlarsa sempati geliştirirler.

Son olarak 

Bu yüzden mi reklamın iyisi kötüsü olmaz diye bir söz ortaya çıkmıştır?

Peter Lynch

Bu yüzden mi ünlü yatırım danışmanı Peter Lynch bildiğiniz hisselere yatırım yapın diyor?

Bu yüzden mi insanlar önceden tanışıklıkları olmayan biri ile sürekli karşılaşınca ona karşı bir sempati duymaya başlarlar?

Bu yüzden mi masamızın üstünde uzun zamandır duran ve kullanmadığımız eşyayı elden çıkarmak zor gelir?

Bu yüzden mi yozlaşmış toplumlarda medya tek elde toplanmıştır?

Lütfen siz de düşünün.

Ek: Yazımı yazmaya başlarken dolar 5’ti şu an 7.2 olmuş.

KAYNAKÇA

http://psycnet.apa.org/record/1992-39129-001

http://journals.sagepub.com/doi/abs/10.1177/01461672012712002

https://www.youtube.com/watch?v=vuNJ2Hrg-l8

https://www.youtube.com/watch?v=S3VB3G4UaAk

http://socialpsychonline.com/2016/03/the-mere-exposure-effect/

http://socialpsychonline.com/2015/12/familiarity-psychology-of-influence/

https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/002210319290055O?via%3Dihub

https://www.statista.com/topics/1243/nike/

https://www.cnbc.com/2017/12/05/ed-sheerans-shape-of-you-is-the-most-streamed-spotify-track-ever.html

http://kmmsam.com/friday-fun-facts-about-advertising/

https://www.suredividend.com/peter-lynch-investing-lessons/

https://www.google.com.tr/search?q=nike+t+shirt&source=lnms&tbm=isch&sa=X&ved=0ahUKEwiNxK334dvcAhUGeMAKHYKWAV4Q_AUICigB&biw=1093&bih=530#imgrc=JX4hwfE5OonODM:

https://thumbor.forbes.com/thumbor/fit-in/800×1067/smart/https://i.forbesimg.com/lists/2017/business-minds/peter-lynch.jpg

https://www.google.com.tr/search?q=ed+sheeran&source=lnms&tbm=isch&sa=X&ved=0ahUKEwjM5Lrm4tvcAhWBIpoKHW08BVkQ_AUIDCgD&biw=1093&bih=530#imgrc=0r0fCnZhjAs23M:

https://www.google.com.tr/search?q=Computer+Lab&source=lnms&tbm=isch&sa=X&ved=0ahUKEwiAi42i5NvcAhXmA5oKHedKAX4Q_AUICigB&biw=1093&bih=490#imgrc=44ofvSC8CJvVEM:

https://www.google.com.tr/search?biw=1093&bih=530&tbs=isz%3Al&tbm=isch&sa=1&ei=YZ5sW92ECoeakwWVhoWoDw&q=leonardo+dicaprio+wallpaper&oq=leonardo+dicaprio++wa&gs_l=img.1.0.0l4j0i30k1l6.808341.809777.0.811311.4.4.0.0.0.0.169.610.0j4.4.0….0…1c.1.64.img..0.4.608…35i39k1j0i67k1.0.dtUl_85w1xQ#imgrc=d5RncC9o89vNVM: