2013 Nobel Kimya Ödülleri: Deneysel Değil Kuramsal Kimya

974233_10151956177043076_1691055607_n

Ödül, Martin Karplus (İngltere-ABD, Stanford Üniversitesi), Michael Levitt (ABD-Avusturya, Strusbourg Ü.) ve Arieh Warshel’e (ABD-İsrail, Southern California Ü.) verildi.

Alfred Nobel anısına İsveç Kraliyet Bilimleri Akademisi tarafından verilen nobel kimya ödülleri bu yılki sahiplerini 9 Ekim 2013 tarihinde buldu. Ödül, Martin Karplus (İngltere-ABD, Stanford Üniversitesi), Michael Levitt (ABD-Avusturya, Strusbourg Ü.) ve Arieh Warshel’e (ABD-İsrail, Southern California Ü.) kompleks sistemlerin modellemesi üzerine yaptıkları çalışmalar sonucunda verildi.

Karplus, Levitt ve Warshel, 1970’li yıllarda kimyasal süreçleri anlamak adına güçlü bilgisayar programlarının altyapısını oluşturdu. Ve bu altyapı sayesinde kimya alanında önemli gelişmeler elde edildi. Kimyasal sistemler ve reaksiyonlar bazen sayılabilecek bazen de sayılamayacak kadar büyük ölçülerde parçacık içerirler. Bu programlar bir milisaniyeden daha kısa süren reaksiyonların bile her adımının izlenmesini olası kıldı. Karplus, Levitt ve Warshel’ in modellemesini daha da geliştiren bilim adamları çok daha kompleks sistemleri anlamamızı sağlayacak yeni programlar yazdılar. Kuramsal kimya denilen şey, herhangibir reaksiyonun özelliklerini fiziksel prensipler ve matematiksel yöntemlerle hesaplamayı gerektirir. Ama çok küçük boyutlardaki sistemlerin hesaplamaları hiç kolay değildir ve yeterince çetrefillidir. Kimyacılar Newton’ un klasik fiziğinin yanında bu çetrefilli hesapları barındıran kuantum fiziğini de kullanırlar ama ikisi birden aynı sistem üzerinde işe yaramaz. Büyük moleküller için Newton prensipleri, küçük çaptaki reaksiyonları anlamakta yetersiz olduğundan ve kuantum işlemleri sadece çok küçük moleküller için kullanılabildiğinden, bireysel(kağıt-kalem) hesaplarda ikisi aynı anda kullanılamaz. Fakat, bu bilgisayar programları sayesinde Newton’ un klasik fiziği ve kuantum fiziği bi araya getirildi ve bu da kimyasal hesaplamalarda bir çığır açtı. İsveç Kraliyet Bilimler Akademisi yaptığı açıklamada “2013 Kimya Nobel Ödülü’nün sahipleri, bilgisayar aracılığıyla kimyanın esrarengiz yönlerini ortaya koydular.Günümüzde bilgisayar, kimya alanında çalışanlar için, deney tüpü kadar önemli bir gereç. Kimyasal süreçleri ayrıntılı bir şekilde öğrenebilmek, katalizörlerin, ilaçların ve güneş pillerinin en iyi şekilde kullanılabilmesini sağlayacak.” dedi.

Yani özetle yapılan bu çalışmalarla içinden çıkılmayacak kuantum hesapları bilgisayarlarla kolayca çözülecek ve mikro boyuttaki deneyler çok daha rahat takip edilebilecek düzeye geldi. Kimya denince ilk akla gelen şey deney tüpleridir ama bu programlar ile birlikte, kimyacılar için bilgisayarlar da en az deney tüpleri kadar önemli bir boyuta taşındı. Son olarak bu sistemlerin ilaç sektörüne ne gibi faydası olduğunu Amerikan Kimya deneği başkanı Marinda Li Wu ” Bu çalışmaların sonunda elde ettiğimiz bilgiler, yeni ilaçlar geliştirmemize, örneğin bir ilacın vücuttaki bir hastalığı tedavi etmek için proteinle nasıl bir etkileşime gireceğini görmemize yardımcı olacak” şeklinde açıkladı.

[box_dark]Referans[/box_dark]

 http://www.bbc.co.uk/news/science-environment-24458534

Leave a Reply