Kusurlarımızın Değerini Gösteren Japon Sanatı: Kintsugi

Nietzsche, ‘’Beni öldürmeyen acı güçlendirir’’ demiş. Simurg gücü bittiğinde kendi yaptığı yuvasında güneş ışıklarıyla yanmış ama sonrasında küllerinden yeniden doğmuş. Nietzsche’nin bu ünlü sözünü de, Simurg, Phoenix ya da Zümrüdüanka efsanesini de hepimiz biliriz. Aslında bu ünlü söz de, efsane de yaşanmışlıklarımızın, kırgınlıklarımızın bizi daha değerli yaptığını savunan Japon felsefesi ‘’Wabi Sabi’’ ve onun bir ürünü olan ‘’Kintsugi’’ ile çok benziyor.

Kısaca açıklamak gerekirse ‘’Wabi Sabi’’, kusurların estetiğin bir parçası olduğunu kabullenen Japon sanat akımı ya da yaşam felsefesi. Hayatın tüm alanlarında sadeliği ve mütevazılığı gösterişe ve kusursuzluğa tercih eden bu akımda amacın görende melankoli hissi uyandırmak olduğu da söyleniyor.

Peki ya kintsugi? Kintsugi, az önce bahsettiğimiz wabi sabi felsefesinin somut hali diyebiliriz, yani kırılan nesneyi daha güzel hale getirebilmek için kırık ve çatlakları altın, gümüş ya da platin tozuyla onarılması işlemi. Kint, Japoncada altın ve tsugi de yapıştırmak, birleştirmek anlamına geliyor.  Bu güzel sanatın altında yatan düşünceyi ‘’acılarımız, yaşanmışlıklarımız ve kırgınlıklarımız bizi daha değerli yapar, hiçbirimiz mükemmel olmak zorunda değiliz’’ diyerek özetleyebiliriz. Yani çatlaklar ve kırıklar saklanmaktansa göz önüne çıkarılıyor.

Bu sanat Japonya’da 15.yüzyıldan beri yaygın. Çıkış noktası ise bir rivayete göre Japon imparatorun çok sevdiği Çin işi çaydanlığının kırılması. İmparator, çaydanlığı tamir ettirmek ister ancak yeni halini sevmeyip birbirine tutturulan parçaların altınla birleştirilmesini ister. O zamandan günümüze kadar devam eden Kintsugi sanatı ya da tekniği, wabi sabi felsefesiyle kolayca birleşir, zira Doğu düşüncesine göre eskiyen eşyalar yeni eşyalardan çok daha kıymetlidir çünkü onu kullananla birlikte yaşamıştır ve dolayısıyla sabır ve sadakat duygularına sahiptir. Bu felsefe ve tekniğin birleşmesindense ortaya hem manen hem de madden çok güzel eserler çıkmaya başlar.

Bir reklam çalışmasında da bu sanat kullanılarak tarih boyunca birbiriyle geçinemeyen ülkelerin sınırları birleştirilerek güzel bir uyum yakalanmış:

Sırasıyla Kuzey Kore/Güney Kore, Pakistan/Hindistan, Türkiye/Ermenistan

Leave a Reply