Bu ay, Amerika‘nın Afganistan‘ı işgalinin 12. yılı. 12 yıldır süren savaş, belki de herkesten çok halkları, çocukları yaralıyor. Cesur bir kaykaycı ise savaşın ortasında, çocuklarla el ele vererek barışçıl bir devrim hedefliyor.
Savaşın ve baskının ortasında gülümseyen Afgan çocukları…
Savaş, arkasında kaybeden taraflar ve diplomatik tavizlerle beraber mutsuzluk da bırakıyor. Halkın, ülke siyasetinin ve askeriyesinin üzerine yapışıp kalan travmanın rehabilite edilmesi yıllar alıyor. Nesiller boyunca insanlar; o kötü günlerin izlerini üzerlerinde taşıyor.
12 Yıl Süren İşgal
11 Eylül saldırılarından sonra, 12 sene önce bu zamanlar; yani 7 Ekim 2001 tarihinde Amerikan Orduları Afganistan’a girdi. ABD Başkanı George Bush‘un “terörle mücadele” politikası kapsamında Taliban‘la mücadele etmek ve var olduğu iddia edilen kitle imha silahları arayışı bu harekatın bir parçasıydı. Bugün Amerikan orduları büyük oranda Afganistan’dan çıkmış olsa da, savaşın izleri hala Afganistan’da; halkta, sosyal hayatta ve en önemlisi çocuklarda.
Belki bütün sivil halk savaştan büyük yaralar aldı ancak insanın içini en çok acıtan ve en çok yardıma ihtiyaç duyanlar şüphesiz çocuklar. Ve ne ilginçtir ki, Afganistan’da çocukların yaralarını saran, Batı’da – özellikle de Amerika’da – kendi yaşıtlarının sosyal hayatında büyük yeri olan bir öge, kaykay, ve Skateistan projesi.
Skateistan Nedir?
Skateistan projesi, Avustralya’lı Oliver Percovich tarafından geliştirilmiş. 34 yaşındaki Perovich Avustralya’lı bir kaykaycı. Afganistanlı bir kız arkadaşı olmuş Perovich’in. Kız arkadaşı savaş sırasında; ülkesindeki çocuklara yardım etmek amacı ile Afganistan’a dönünce Oliver da onu yalnız bırakmamış. Kabil’e geldiğinde şehrin ve çocukların durumu onu çok etkilemiş ve çocuklara yardım etmek adına Skateistan’ı kurmuş. Afgan çocukları için alternatif, daha barış dolu ve eşit bir ülke olan Skateistan, türünün nadir örneklerinden bir “kâr amacı gütmeyen” kurum.
Daha Mutlu Bir Gelecek İçin
Skateistan’ın hedefi kaykay sporu ile geleceğin Afgan kadın ve erkeklerine öz güven aşılamak. Onları bir
az olsun savaşın sebebiyet verdiği fakirlikten ve zor yaşam şartlarından uzaklaştırmak ve geleceğe dair umut etmelerini sağlamak. Skateistan bünyesinde ders alanların %40‘ını kız çocukları oluşturuyor. Katılan çocukların yaşları 5 ile 18 arasında değişiyor. ve katılan çocukların yarısı sokaklarda çalışıyorlar.
“Kaykay neyi değiştirebilir ki?”
Kaykay bizim kültürümüze de oldukça uzak bir eğlence aracı olduğu için, Skateistan’ı ilk duyduğum zaman ne gibi faydaları olabileceğini merak ettim. Ancak sonrasında Oliver Perovich’in Eylül ayında Vogue dergisinin Türkiye sayısı için verdiği röportaj ve http://skateistan.org adresinde okuduklarım fikrimi değiştirdi. Öncelikle Oliver’a göre her çocuk oyun oynamayı hak ediyor. HER çocuk derken, hem kızları hem de erkekleri kasteden ve bu noktada bir pozitif ayrımcılık yapan Skateistan, bisiklete binmesi yasak olan Afgan kızları için iyi bir alternatif yaratıyor. Kişiler arası güvenin yaratılması için spor kolay bir yöntem ve gençleri erkenden bir araya getirerek daha iyi bir yarının da temeli atılıyor. Oliver ayrıca kaykayın beraberinde eğitim, toplum ve liderliği de getirdiğini belirtiyor.
… Ve Diğer Projeler
Skateistan’ın projeleri sadece bununla sınırlı değil. “Okula Dönüş” projesi ile, göç veya başka sosyal nedenlerle eğitimlerine devam edemeyen çocukların okula geri dönmeleri için çalışmalar yapılıyor. Eğitimden geri kalmış çocuklara, üç dönemlik hızlandırılmış programlarla arkadaşlarına yetişme fırsatı veriliyor.
“Sanat Tabanlı Eğitim” projesi ile çocuklar kendi kaykaylarını marangozluk yaparak kendileri yapıyorlar, böylece kendilerine umut veren nesne, ulaşılabilir hale geliyor. Bu da bir anlamda yabancılaşmayı engelliyor. Bunun yanı sıra çocuklar, Skateistan çatısı altında çeşitli görsel ve klasik sanatlara yönlendiriliyorlar.
Skateistan sayesinde Afgan çocuklar hayata daha umutla bakıyor.
“Kültürel Değişim” projesi ile Afgan çocukları ülkelerinden dışarı çıkma ve dünyanın çeşitli yerlerinde başka kaykaycılarla buluşma fırsatına erişirken “Genç Liderler” projesi ise okul yapma, kızları sosyal hayata yönlendirme gibi hedeflerle geleceğin liderlerini geliştiriyor.
Basit bir fikir ve ortak bir tutkunun neler başarabileceğinin güzel bir örneği Skateistan. Umarım bundan kısa bir zaman sonra, tamamen işgalden kurtulmuş bir Afganistan’da geleceğe daha umutla bakan kişilerin yetişmesine de yardımcı olacaktır.
