30’lar İspanyası… Katalonların bağımsızlık istemi giderek alevlenmiş, ilan edilen cumhuriyet İspanyolların Katalonlar üstündeki otoritesi hayli artmıştır. Cumhuriyetin nimetlerinden yararlanamayan Katalon halkı susmamış ve ülke iç savaşa teslim olmuştur. Savaşın nedeni için bizim gibi, görünen sebep, asıl sebep gibi onların aklında soru işareti yoktu, neden açıktı, bağımsızlık.
Gelelim bağımsızlık hediyesini gazi mareşalden çoktan almış yine aynı dönemin savaş yorgunu topraklarımıza. Türkiye, özellikle Anadolu’da savaşın izlerini atmakta epey zorlanıyordu. Barınma, beslenme gibi temel konularda dahi halkın gereçleri sağlanamazken milletin yokluğunu hissettiği ne ev ne ekmekti. Eğitimdi. Gerek devlet gerek halk zaman kaybettiğinin farkındaydı, bunu onlara savaşın ortasında maarif kongrelerini müdafaanın önünde tutan bir baş komutan öğretmişti. Eğitimin Anadolu halkına en hızlı şekilde sirayet etmesi istemiyle başta yalnızca okuma yazma öğretmek için kurulan köy enstitüleri yaraya merhem olacaktı. Atılımlar kısa sürede meyvelerini verecek, karnını doyurmakta zorlanan kesim, şehirliye Anadolu irfanını yayacaktı. Yine aynı komutanın emaneti bağımsızlık, en hakiki mürşitle kol kola verip köylüyü başta tarım olmak üzere hemen her konuda donanımlı hale getirip kendi ekmeğini kendi kazanır duruma getirecekti. Anlayacağınız, Anadolu halkı bir öğretmen olup tahtanın başına geçse, ders bağımsızlık konu bireysel çiftçilik olsa Katalanlar sıralara oturur heyecanla dersi dinlerdi.
Ancak yaklaşık yüz yıl geçti, okul açık kaldı ve dersler devam etti, etti etmesine de kafayı bir sınıftan içeri uzatıp şöylece sınıfa bir bakın, zaman çok değişmiş, şimdi tahtanın başına geçen Katalanlar bizleri sıraya oturtmuş, bu kez ders futbol, konuysa çiftçilikte yetenek mahsülü. Buraya kadar gelmişken, siz de sıralara oturun, biraz dinleyelim. İşte Barcelona’nın okulu La Masia:
La Masia Nedir?
Tipik Katalan çiftlik evlerine verilen adla ismini alan La Masia, Barcelona’nın futbol okuldur. Futbol okulu dememize bakamayın, burada özellikle Barcelona’dan uzakta yaşayan başta Katalanlar olmak üzere pek çok milletten çocuk yatılı olarak kalır. Tabii ki hedef en iyi sporcuları yetiştirmektir ama onların entelektüel anlamda da donanımlı yetişmeleri için her türlü imkan ve rahatlık sağlanmaya çalışır. Eğitim ve sosyallik eşit bir çizgiye getirilmiştir. İş yalnızca futbolla kalmadığı için böyle bir yapının oluşması takdir edersiniz ki çok fazla zaman ve para gerektirir. Barcelona tarafından finanse edilen çiftlikte sporcular, a takım ile özdeşleşen seri, yerden ve kısa pas odaklı tiki taka futbolunun temellerini burada alır ve profesyonel olduklarında hem karakter hem de futbol olarak takım arkadaşlarına uyumlanmakta zorlanmaz. İşte tüm bunlarla La Masia, bireysel her ayrıntıyı en ince detayına kadar inceleyen harika bir futbol okuludur.
La Masia Çıkışlı Ünlü Yerel Mahsüller
Barcelona’nın yetenek okulunun en önemli öğrencilerden biri Sergio Busquets’tir. Savunmanın önünde uzun yıllar Barcelona’nın geçişlerini organize eden İspanyol, biraz ağır ve gösterişten uzak tarzıyla uzun yıllar hak ettiği övgüyü alamasa da özellikle son yıllarda sendeleyen Barcelona kadrosunda ehemmiyeti daha iyi anlaşılan bir sporcuya dönüştü.
Busquets’in hak ettiği övgüyü alamadığından bahsetmişken o övgülerin kahramanlarından bahsetmemek olmaz. Xavier Hernandez, bilinen adıyla Xavi orta sahada özellikle geçiş esnasında fizik yapısından kaynaklı epey rahat dönüşler yapması nedeniyle takım arkadaşlarını rahatlatan, kafasını sürekli etraftaki en uygun opsiyonu bulmak için çeviren, izleyiciyi mest eden paslarla sahaya her daim akıl koyan harika bir futbolcuydu.
Gelelim en büyük sanatçıya, Andres Iniesta. Fiziksel olarak özellikle pozisyonu için çelimsiz bir vücut yapısına karşın rakibin fiziksel mücadeleye dahi giremediği, gol gerektiğinde gol asist gerektiğinde asist yapan, her zaman görülmeyeni gören, yanında tarihin en büyük pasörlerinden ikisiyle oynamasına karşın servisleriyle onların arasından dahi sıyrılmayı başaran yıldız, La Masia’nın gurur kaynağıdır.
Çiftliğin Yeni Ürünleri
Özellikle teknik direktör Xavi’nin takımdan ayrılıp yerini Hansi Flick’e bırakması ve Barcelona’nın ekonomik buhranı, spor kamu oyunda hem antrenöre hem de pek transefer yapılamayan kadroya tereddütlü bir bakışı beraberinde getirmişti. Sezona harika bir giriş yapan eski La Masia’lı Dani Olmo dışında pek de sükseli bir ekleme yapamayan İspanyol devi, çareyi tarihinde sıkça baş vurduğu yetenek okulunda buldu.
Genç arkadaşlarından birkaç yıl önce kadroda yerini sağlamlaştıran Pedri, özellikle sakatlandığı EURO 2024 sonrası şüpheci bakışların hepsini boşa çıkardı ve De Jong’un da sakat olmasıyla sıkça şans bularak sezona harika bir giriş yaptı. Pedri gibi genç arkadaşlarından önce kadroya eklemlenen Gavi ise, sakatlar kervanın bir diğer üyesi.
Gelelim en yeni yıldız adaylarına. Geçtiğimiz sezon yavaş yavaş şans bulmaya başlayan Pau Cubarsí, değişen partnerlerine rağmen hep formanın hakkını verdi ve hem Barcelona hem de İspanya Milli takımında yerini epey sağlama aldı.
Orta sahaya geldiğimizde, özellikle defansif temelli oyuncu çıkarmakta son yıllarda çok zorlanan La Masia, iki yeni ürünü futbol sahnesine sundu. Hem Marc Casadó hem de Marc Bernal sezonu çok yüksekten açarken Bernal’in sakatlanması seyirciyi üzse de Casado onların içine su serpmeye devam ediyor.
En büyük elması sona bıraktık, Lamine Yamal. EURO 2024 şampiyonu on yedilik İspanyol, turnuvadaki çıkışını sezon açılışında da sürdürdü. Yaşına rağmen piyasa değerini yüz yirmi milyon avroya kadar çıkaran yetenek, Flick’in oyun yapısında en özgürlük tanıdığı rolde oynuyor. Öyle ki geçtiğimiz yıllarda topu ayağından çıkarmakta epey bencil kalan Raphinha, Flick’in kendisine merkezde biçtiği rolü şu ana kadar gerek Yamal’ın gerek Lewandowski’nin servislerini topsuz koşularıyla mükemmel şekilde oynadı ve takım için işler çok iyi gidiyor. Özlenen Barcelona, Alman çiftçinin Katalan topraklarını özenle işlemesiyle geri dönüyor gibi.
Son Notlar
Gerek ligde Real Madrid gibi bir devle çarpışan gerekse Avrupa sahnesinde epey zorlu maçlar oynayacak Barcelona için genç yıldızlarını erkenden baskı altına almak doğru olmayabilir. Bu aşamada gidişatlarını takdir etmek ve geleceği takip etmek daha doğru gibi. Ancak La Masia’nın eski ürünlerine bakılırsa takımın önü çok açık. Futbolun en büyük okullarından birine sahip olan Barcelona, rakipleri gibi büyük harcamalar yapmadan en kaliteli yetenekleri kadrosunda toplamış görünüyor.
Bu ders bitti. Umarız futbolumuz alması gerekeni almıştır. Katalanlar bağımsızlık konusunda bizleri dinleseler de pek istediklerini elde etmiş değillerdi. Anadolu’da halkına keman çalmayı öğreten, kerpiç evlerde fizik dersleri verip toprağını en verimli şekilde işlemeyi anlatan köy enstitüleri milletin efendisini şehirliye tanıttı. Kapandıktan sonra kendi söküğünü dikemese enstitüler Edirne’nin ötesinde fikrinin iktidarıyla pek çok yaraya merhem olmaya devam ediyor.
Neyse ders bitti demiştik, geç bırakan hoca olmayalım. Diğer ders beden eğitimi, hoca futbol topu verecekmiş, yalnız bir şartla:
“Uzun atmak yok, yerden, paslı…”
Görseller Barça Universal, Daily Sabah ve New York Times sayfalarından alınmıştır.