“Saçları siyah, gözleri koyu renk, ufak tefek ve bronz tenliydi. Elmacık kemikleri avuç içine alınabilecek kadar belirgindi. Kraliçelerin bile gözlerini alamayacağı kadar güzeldi; iyi bir eğitim almış, kendini son derece geliştirmişti. Bir Mitanni kralının kızıydı o. Bakanların hem korku, hem de kıskançlık duyduğu bir kadındı. İnsanları büyüleyen, büyüleyemediklerini de zekâsıyla kolayca alt edebilen birisiydi. Amacı, insanların lideri olmak, ölümsüzleşmek ve tarihe geçmekti. Sonsuzluğun peşindeydi. Kusursuz bir gülüşü vardı. “Kadınlığını” kullanmayı biliyor ve bu nedenle kısık sesle konuşuyordu erkeklerle. Böylece onu duyabilmek için eğiliyorlardı. Gülüşünü idareli kullanıyor, gülümsediği anda da erkekler kendilerini onun ışığında yıkanmış gibi hissediyorlardı. Politikti yaşama bakışı. Bir tanrıyla evlenip tanrıça olmak peşindeydi. Daha da ötesini istiyordu aslında. ‘Tanrılar kendilerine yetiştiğim için beni cezalandıracaklar mı?’ diyebilecek kadar ötesini…” diye betimler Michelle Moran “Nefertiti-Mısır’ın Kraliçesi, Sonsuzluğun Kızı”(2007) kitabında Nefertiti’yi.
NEFERTITI VE AKHENATON
Asırlar sonra bile güzelliğin temsili olarak bilinen, hüzünlü bir kraliçenin öyküsü bu. Kaynaklara göre esas adı Tadukhepa olduğu bilinen kraliçenin adı “güzellik geliyor” veya “güzel olan” anlamlarına gelmektedir. Her şey Akhenaton’un babası Firavun III. Amonhotep’in hastalanmasıyla başlar. Sağlıkçılar, doktorlar getirilir. Fayda etmez. İyice güçten düşmüştür kral. Yardım çağrısına Kafkaslar ile Mezopotamya arasında bulunan “Mitanni” adında dost ülke yetişir. İddialara göre Mitanni kralının kızı Tadukhepa elleri şifa dağıtan, güzellik timsali 15 yaşında bir genç kızdır. Firavunların üç nesilden beri kardeş ülkelerle ilişkilerini sağlam sürdürmek için ülkelerin prenseslerini alma geleneği, Tadukhepa’ nın topraklara girişiyle bir kez daha kendini gösterir ve genç prensesin şifalı elleriyle ülkeye girmesiyle sesler yükselir:”Nefertiti!”(Güzel geliyor!)
Amonhotep ve Nefertiti’nin hastadoktor ilişkisi bilinmez ama kesin olan tek bir şey vardır: Genç Prens Akhenaton, Mitanni prensesine vurulmuştur. Nitekim tarihlere kaynaklarına göre bu iki genç evlenmişlerdir. Ancak genç olmalarına aldanmamak gerekir. Zira iki coğrafyada tan tam anlamıyla başarılı olamasalar da rılı dinlerin temelini atmışlardır âşık herkesin eşit olduğu, el ele vererek o zamanki güneş temelli, gelecekteki tek . Dönemin çok tanrılı dini yapısı, Nefertiti ve Firavun Akhenaton’un “Aton” adındaki, gücünü güneşten alan, tek tanrılı dine oldukça büyük bir tezat oluşturuyordu. Ancak Akhenaton’un dinsel alanlarda kısmen de olsa kabul ettirdiği bazı yenilikler dönemin din adamları ve papazlarının hoşuna gitmemiş buna rağmen yeni dini anlayış kapsamında eski tapınakların hepsi yıkılarak “Aton” uğruna yeni bir başkent inşa edildi. İşte, eski rahiplere göre Nefertiti’nin laneti tam da burada başladı.
Nefertiti’nin kısmetsizliği, hala inandırıcılığını sürdüren bir Mısır lanetinin anasıdır. . Kaynaklara göre Nefertiti güzelliğine, zekâsına, otoritesine karşın altı kız evlat dünyaya getirmesine rağmen taht için söz hakkı verecek tek bir erkek evlat sahibi olamamıştır. Güzellik bir yere kadar… Firavun Akhenaton bunun üzerine ikinci bir eş alıp bir erkek çocuk sahibi olmuştur. Yeni va risin adı, mezarı ve lanetiyle bilinen “Tutankamon”un ta kendisidir. Nefertiti’nin hüznünün sebebi budur.
NEFERTITI BÜSTÜ VE DA VINCI
Büst en çok kopyalanmış Eski Mısır heykeli olarak ün salmıştır. Çıkık elmacık kemikleri hüzünlü, derin , bakışlar, eminlikle kapatılmış kırmızı dudaklar, bronz bir ten ve kazıtılmış bir saç derisiyle büst, dünyadaki en eski ve gerek tarihi gerek estetik faktörleriyle aşılamayan değerdeki şaheser olarak kabul edilmektedir. Eşsiz güzelliğinin yanı sıra güçlü du ruşu ve hüzün dolu bir tebessüme sahiptir. Kendinden e min ancak ıstırap dolu bakışlarla arkeologlara göre tarif edilemez Mısırlı sanatçı Thutmose duygular uyandırır. Görünüşe göre tarih gibi sanat da tekerrüre uğruyor. tarafından yapılmış bu eserin günümüz ün popüler kültüründeki başka bir şaheserle örtüştüğünü fark etmemek mümkün değil. Büstün bulunmasından 400 sene önce yapılmış Leonardo Da Vinci’nin “Mona Lisa” adlı tablosu, Nefertiti’nin yüzündeki esrarengiz tebessüm ve güzelliğin içindeki ıstırabı büste en yakın yansıtabilen tablodur. Nefertiti Büstü hem heykel olması hem de zaman açısından Mona Lisa’dan sanatsal olarak daha aşkın görünse de Mona Lisa, Kraliçe Neferititi’nin bir nevi reankarne olmuş hali olarak anılıyor.
BAYAN BERLIN
Büst, 1912 yılında, Firavun Akhenaton’un kurduğu başkentte geçen bir kazı sırasında Alman arkeolog Ludvig Brochardt yönetimindeki kazılarda bulunuyor. Arkeolog büstün güzelliğini görünce dehşete düşüyor ve büstü kayıtlara kasten “önemsiz bir obje” olarak g eçirerek Almanya’ya kaçırıyor. Brochardt’ın notlarında büst için “Yazmakla anlatılmaz, onu görmek gerek.” Diyerek bu eserden ne kadar etkilendiğini dile getiriyor.
Şimdilerde eser, Berlin’deki Neues Müzesi’nde sergilenmekte. Ancak güzel N efertiti, asırlar sonra bile ülkeler arasında kriz doğurmakta. Büst, şehrin en büyük turizm kaynaklarından birini ve cazibe merkezini oluşturuyor. Berlin halkı büstü oldukça benimsemiş görünüyor. Öyle ki Nefertiti’ye “Bayan Berlin” adını takmış ve Alman başkentinin reklamı olarak büstün imajını sık sık kullanmakta.Tabi ki Mısır Hükümeti bu durumdan hoşnut değil ve büstün orijinal yerine dönmesi için sürekli çağrıda bulunuyor. Mısır ve Almanya arasındaki bu sürtüşme Hitler zamanından beri süregelmekte.
Son araştırmalara göre yurdundan edilmiş Nefertiti’nin mezarı yağmalanmış ve mumyası ciddi oranda tahrip edilmiş durumda. Eski Mısır inancına göre mumyası iyi muhafaza edilmemiş ölüler, sonraki hayatlarında huzur bulamaz ve ıstırap çekerler. Söylenişe göre tapınakları yıkılmış rahiplerin kara laneti hem bu hem öteki dünyada Nefertiti”nin peşinden gelmekte ve ona hala sonsuz acılar çektirmektedir
KAYNAKÇA
1-https://arkeofili.com/nefertiti-ikonik-kralice-bir-gun-evine-donebilecek-mi/
2-https://turkish.aawsat.com/home/article/2521081/m%C4%B1s%C4%B1r-nefertiti%E2%80%99nin-b%C3%BCst%C3%BCn%C3%BC-almanya%E2%80%99dan-geri-istiyor
3-http://www.antiktarih.com/2018/05/05/kralice-nefertiti/
4-MICHELE MORAN, NEFERTITI, 2007
