Facebook’un 5 yıldır erişilebilirlik teknolojileri üzerine çalışan departmanı, ‘Automatic Alternative Text’ adını verdikleri sistem sayesinde yapay zeka kullanarak görme engelli kullanıcıların paylaşılan fotoğrafları bir nebze olsun anlamalarına olanak sağlıyor. Bu yapay zeka teknolojisi, incelenen fotoğraflardan anahtar kelimeler oluşturulması ve bu kelimelerin kullanıcıya okunması üzerine kurulmuş durumda.
Proje ekibinin en aktif üyesi ise doğuştan görme güçlüğü yaşayan ve Facebook’ta geliştirme mühendisi olarak çalışan Matt King. İnternette birçok içeriğin görme engellilerin erişiminden uzak olduğunu vurgulayan King, insanların birbirleriyle fotoğraflar aracılıyla iletişimde olduklarını ancak onlara erişebilmek için sürekli çevresinden insanlara ihtiyaç duyduğunu ve bu zorlukları ortadan kaldırmak istediğini belirtiyor.”Artık bir fotoğrafın özündeki hikayeyi gerçekten anlayabiliyorum, bazen bir kelimenin neler yapabileceği harika.” Facebook’un raporuna göre şimdiden yaklaşık 50 bin kişi bu servisi kullanmaya başladı.
Bu yapay zeka uygulaması temelde paylaşılan bir fotoğrafın incelenmesine ve bu fotoğrafta bulunan varlıkların algılanmasına yarıyor. Aslında böyle bir teknoloji daha önce Google Photos ve Flickr gibi fotoğraf platformlarında mevcut bulunmaktaydı fakat çalışma hassasiyetinin yeteri kadar ileri seviyede olmadığı görülmüştü, hem de hiç hoş olmayan bir şekilde. Facebook’un kullandığı yapay zeka algoritması algıladığı nesneden %80 emin olduğu sürece çalışıyor. Proje ekip lideri Wieland “Bazen hiç veri olmaması kötü veri olmasından daha iyi” diyerek durumu özetliyor, ki oldukça etik bir hareket olduğunu söyleyebiliriz.
Bilgisayar biliminde ‘Makine Öğrenimi‘ olarak bilinen araştırma dalı, araştırmacılara gerekli algoritmaları kurmasında yardımcı oluyor. Eğer elinizde bir nesnenin yeteri kadar fotoğrafı varsa bu fotoğrafları programınıza tanıttıktan sonra programınıza göstereceğiniz bir fotoğrafta o nesnenin bulunup bulunmadığını kontol ettirebilirsiniz. Facebook bu şekilde iPhone telefonların VoiceOver özelliğini kullanarak bir fotoğrafta algıladığı nesneleri kullanıcıya okunmasını sağlıyor. Her ne kadar yeni bir uygulama ve gelişime açık olsa da şu an için günlük hayatta çokça kullanılan nesneleri algılayabiliyor.
Fotoğraflar şüphesiz 2005 yılından bu yana Facebook’un en büyük kazanç kaynaklarından biri. Her geçen gün daha çok kitleye hakim olmak isteyen Facebook, dünyadaki milyonlarca görme güçlüğü yaşayan insanlara da ulaşmak adına projeler yürütmekte. Daha önceden zaman tünelinde bilgileri okuyarak bu insanları sosyal medyaya kazandırmak isterken şimdi fotoğrafları yapay zeka kullanarak tanımlayarak erişilebilirliği artırdığını söylemek mümkün.
[box_light]Kaynaklar[/box_light]
Facebook || How blind people interact with visual content on social networking sites
Wired || Facebook’s AI Is Now Automatically Writing Photo Captions
The Verge || Google engineer apologizes after Photos app tags two black people as gorillas
The Verge || Facebook begins using artificial intelligence to describe photos to blind users
