Muhtemelen çoğumuz son günlerde piramit nereye gitti temalı Louvre Müzesi fotoğraflarıyla bir yerlerde karşılaşmışızdır. Hatta öyle ki sosyal medya bununla çalkalanıyor desek abartmış olmayız sanırım. Ya da yolunuz oralara düştüyse bu beklenmedik manzaradan payınıza düşeni almış olmanız kuvvetle muhtemel. Peki sahiden o ikonik cam piramit nereye gitti? Aslına bakarsanız hiçbir yere. Piramit olduğu yerde duruyor, Louvre’dan giden hiçbir şey yok ama Louvre’a ziyarete gelen birileri var. Kim mi o? Sıra dışı sokak sanatıyla tanıdığımız sokak sanatçısı ve fotoğrafçı olan JR Artist. Peki JR’ın konuyla ne alakası var? Şöyle ki yukarıda görmüş olduğumuz görüntü aslında bir yanılsamadan ibaret. Yokmuş gibi ama orada. Sokak sanatçısı JR, piramidin üst yüzeyini Louvre Müzesi’nin dev boyuttaki fotoğrafıyla kaplayarak bir tür optik yanılsama yaratıyor ve doğru açıdan baktığınızda piramidin yüzeyi ile müzenin ön cephesi birbirine karışarak piramit yokmuş hissiyatı yaratıyor. Piramit 27 Haziran’a kadar varla yok arası!
Tamamıyla JR’in başının altından çıkmış bu hareket tüm dünyayı bir anda Louvre’a kilitledi desek abartmış olmayız sanırım. Güzel bir hamle olarak nitelendirebileceğimiz alışılmışın dışındaki bu işbirliği yok olmuş gibi görünen bir piramitle de sınırlı kalmıyor aslında. Duyduğumuza göre JR, “JR at the Louvre” projesi kapsamında 28 Mayıs’ta müzenin yönetimini 24 saatliğine ele geçirecekmiş. Etkinlik kapsamında film gösterimleri, atölyeler, sihirbaz şovları, Nils Frahm ve Olafur Arnalds konserleri gerçekleşecekmiş. Ayrıca bonus olarak da Cara Delevingne orada olacakmış. Yolunuz Paris yakınlarına düşerse mutlaka uğramalısınız. Louvre, Louvre olalı böyle bir gün görmedi dedirtecek sanat ve eğlence dolu bir gün geçireceğinizden hiç şüpheniz olmasın.
Simdi gelelim asil soruya: peki kim bu JR?
Aslına bakarsanız bu sorunun cevabını tam olarak vermek zor çünkü sokak sanatçısı JR, Banksy misali kapalı kapıların ardına saklanmasa da sokak sanatçılığının gerektirdiği dozda gizem ihtiva ediyor. Bu anlamda onun için yarı anonim ifadesini kullansak yerinde olur sanırım. JR kendini “Photograffeur” olarak tanımlıyor. Yani o aslında hem grafiti sanatçısı hem de fotoğrafçı. Fransız sanatçı JR, belirsiz ama bir o kadar da bariz bir kimliğe sahip. Gerçek ismini bilmiyoruz fakat onu her yerde şapkasıyla boy gösterdiği hallerinden tanıyoruz. JR nereye giderse gitsin her zaman siyah gözlükleri ve başından çıkarmadığı fedora şapkasıyla boy gösteriyor. Bu da onun anonim kimliğini perçinleyen unsurlardan bir tanesi. Madem kimliğine dair bildiğimiz şeyler isminin baş harfleri, siyah gözlükleri ve fedora şapkasından öteye geçemiyor, biz de onun sanatından bahsedelim.
Yarı anonim sokak sanatçısı JR, insan yüzlerinin devasa monokrom fotoğraf kolajlarını şehirlerin dört bir yanına-çatılara, duvarlara, pencerelere, otobüslere-yapıştırıyor. Onun sanatı şehrin gördüklerinden oluşuyor sanki, şehrin duyduklarından veyahut şehrin tanık olduğu yaşamların fısıldadıklarından, anlatmak istediklerinden oluşuyor. JR kim demiştik ya, bir gün JR’ın elleriyle buluşmuş bir şehrin sokaklarında gezinirken duvarın birinde bir çift gözle karşılaşırsanız, bilin ki JR çok uzakta değil.
Her ne kadar JR bir nebze anonim kalmayı tercih etse de söz konusu sanatı olduğunda halka karışmaktan ve sanatına onları da dahil etmekten hiç çekinmiyor. Bir gün sokağın birinde onunla karşılaşırsanız onun eserlerine kendi dokunuşunuzdan bir parça da siz katabilirsiniz.
Şehri tuval olarak kullanan JR, aslında kendi deyişiyle dünyanın en büyük sanat galerisine sahip: sokaklar. Ve eserlerini dünyanın en büyük sanat galerisinde sergilemekte tek bir amacı var: marjinallerin, ezilmişlerin, sesi çıkmayanların sesi olarak sanatıyla dünyayı değiştirmek. Onun bir eseriyle karşılaştığınızda fark ediyorsunuz ki o eserin anlatmak istediği, fısıldamak istediği bir şeyler var. Bir gün kendinizi JR’ın yarattığı bir çift gözle bakışırken bulursanız bu bakışların fısıldadıklarına kulak vermeyi unutmayın!
JR’ın bir de TED konuşması mevcut: TED| JR
Daha fazla bilgi için JR’ın resmi web sitesine de göz atabilirsiniz.
