Nevruz, Farsça kökenli bir sözcüktür ve ‘yeni gün’, ‘gün ışığı’ anlamlarına gelir. Coğrafi olarak ise Nevruz, baharın ilk günüdür, bu gün Kuzey Yarım Kürede bahar ekinoksunun oluştuğu gündür. Bu günde Kuzey ve Güney Yarım Küre gün ışığını eşit olarak paylaşır. Nevruz Bayramı ise Pers kökenli bir şenliktir. Yıllar boyu Farslar, Kürtler, Zazalar, Azeriler, Anadolu Türkleri, Afganlar, Arnavutlar, Gürcüler, Türkmenler, Tacikler, Özbekler, Kırgızlar ve Kazaklar tarafından kutlana gelmiştir. Ayrıca Zerdüştlük ve Bahailer için de kutsal sayılan bir gündür. Kürtlerde Nevruz’un Kürt Mitolojisindeki Demirci Kawa Efsanesine dayandığına inanılır. Orta Asya Türklerinde ise Göktürklerin Ergenekon’dan çıkışı ve baharın gelişi olarak kutlanır. Bu gün genelde 21 Mart tarihinde kutlanır.
Ülkemizde Nevruz Bayramı çoğunlukla Kürtler tarafından kutlanır. Aslında Nevruz(Newroz) bir bakıma ülkemizde 1 Mayıs formatına dönüşmüştür. 1 Mayıs’ın genel yapısı: ‘İşçiler meydanlara çıkar, sorunlarını aktarır, haklarını ister.’ şeklindedir. Nevruz ise Kürt halkının hak ve özgürlüklerini talep ettiği ve bir araya gelip dayanıştığı bir gün olarak kutlanmaktadır ülkemizde. Tabii ülkemizde bu gibi etkinlikleri düzenlemek, özgürce sokaklara çıkmak için belli acı sürecinden geçmek gerekir. 1 Mayıs’ı kutlayabilmek için onlarca insan can vermiştir mesela. Nevruz Bayramı da yıllardır devletin sınırlamalarıyla ya da iptalleriyle karşı karşıya kalıyordu. Son olarak geçen sene devlet, Nevruz’un İstanbul Kazlıçeşme Meydanı’nda kutlanmasına izin vermemiş ve Nevruz’u kutlamak isteyen insanlar da polisin şiddetine maruz kalmıştı.
Bu yıl ise, barış görüşmelerinin hız kazandığı bu dönemde, Nevruz’un önemi bir kat daha arttı. Bu hassas dönemde, özellikle çözüme yaklaşmışken, kimse çözüm yolunun tıkanmasını istemiyordu. Neyse ki bu defa devlet tarafından yasaklanmadı ve BDP Nevruz’a ilişkin bir bildiri yayınladı: “Kürt sorunun çözümünün daha fazla gündemleştiği, Kürt’lerin özgürlüğü ve statülü bir yaşama daha fazla yaklaştığı ve Öcalan’ı özgürlüğe kavuşturmanın olanaklı hale geldiği bir dönemde, 2013 Newroz’u ‘Öcalan’a Özgürlük, Kürtlere Statü’ şiarı ile karşılanıp kutlanacaktır. Bunun yanı sıra tarihi bir dönemden geçerken, Öcalan’ın İmralı’dan başlattığı süreci, özgürlüğün simgesi olan Newroz’da bir üst boyuta taşıyacaktır. Partimiz bu gerçekler ışığında, Newroz mitinglerinin başta kitlesellik olmak üzere daha güçlü, daha düzenli ve daha coşkulu geçmesi için merkezi bir koordinasyon çerçevesinde hayata geçirecektir.”
KUTLAMA PROGRAMI
Parti meclisinin, MYK’nın değerlendirme ve önerileri doğrultusunda Nevruz kutlamalarıyla ilgili planlama ise şu şekilde açıklandı:
1- Newroz 2013 mitingleri 17- 21 Mart 2013 tarihleri arasında yapılacaktır. 21 Mart 2013 tarihinde sadece Diyarbakır Newroz final mitingi gerçekleştirilecektir.
2- Merkezi planlama dâhilinde 45 yer belirlenmiştir. Belirlenen yerler ve tarihleri şöyle:
17 Mart 2013 (Pazar): Adana, Antalya, Aydın, Bursa, Denizli, Gaziantep, İstanbul, İzmir, Kocaeli, Konya, Manisa, Mersin, Tekirdağ, Van, Ceylanpınar, İskenderun, Milas, Silvan.
18 Mart 2013 (Pazartesi): Bingöl, Dersim, Hakkari, Iğdır, Kars, Muş, Ergani, Kızıltepe, Lice.
19 Mart 2013 (Salı): Ağrı, Batman, Bitlis, Erzurum, Mardin, Urfa, Bismil, Pazarcık.
20 Mart 2013 (Çarşamba): Adıyaman, Elazığ, Malatya, Siirt, Doğubeyazıt, Elbistan, Silopi, Tatvan, Yüksekova.
21 Mart 2013 (Perşembe): Diyarbakır
Programın açıklanmasının ardından İzmir başta olmak üzere Gaziantep, Denizli, İstanbul gibi illerde, özellikle sosyal medya üzerinden provakasyon çalışmaları başladı. İzmir’de kutlanacak Nevruz’un Göztepe-Karşıyaka derbisi ile aynı güne denk gelmesi bazı provakatör taraftarları harekete geçirdi. Sosyal medya üzerinde örgütlenen taraftarlar: ‘Göztepe ve Karşıyakalılar olarak birlikte hareket edeceğiz ve BDPlilere İzmir’de Nevruz yaptırmayacağız’ gibi ifadelerle yoğun paylaşımlarda bulundular. Bu yüzden Gündoğdu Meydanı’nda kutlanacak olan Nevruz, tedbir amaçlı olarak Buca’ya alındı. Denizli’de ise Facebook üzerinden örgütlenen bir grup ‘PKK Denizli’ye giremez’ eylemi yaptı. Neyse ki daha önce İç İşleri Bakanlığı’nın Nevruz kutlanacak yerlere gönderdiği ‘Şenlik ve bayram havasında kutlanması için bütün önlemlerin alınması’ başlıklı genelge ile BDP’nin tedbir alınması isteği üzerine ilk 3 gün kutlamaları tam bir şenlik havası içerisinde geçti. Bu da aslında gösterdi ki; barış çok yakında yeter ki istensin.
Nevruz kutlamalarının bitmesine 2 gün kaldı. Final Diyarbakır’da. Tüm dünyanın güneş ışığını eşit olarak paylaştığı bu günde artık barış da paylaşılabilir hale gelmeli. Özgürlük artık eylem haline geçmeli ve yıllardır süren garabet durumun çözümüne bu kadar yaklaşmışken geri dönülmemeli. Bu baharın müjdesi, barışın müjdesi olsun ve dünyanın tüm halklarının dillerinde ‘Nevruz kutlu olsun!’ özellikle de diline hasret kalmış bir halkın dilinde: ‘‘Newroz Piroz Be!’’