Modern grafik tasarımın ilk izleri reklamcılık sektörüne dayanır. Modernizm’in halkla tanışması 1920’lerden itibaren Avrupa ve İngiltere’nin metro istasyonu afişleri, reklam panoları ve popüler kitapların kapakları yoluyla gerçekleşmiştir. Modern grafik tasarımın temelleri ise büyük ölçüde poster tasarımına dayanır. Sokakların sanat galerileri haline gelmesini savunan Edward McKnight Kauffer’ın poster tasarımı bu değişimin büyük bir parçası olmuştur.
Sizlere Kauffer’ın eserlerinden bahsetmeden önce hayatından ve takip ettiği sanat anlayışından bahsetmek isterim. Kauffer 1914-1940 yılları arasında en önemli eserlerini vermiştir. Bir Amerikalı olarak Londra’da yaşayan Kauffer, 1920’li ve 1930’lu yıllarda modern poster sanatının temelini atmıştır. Sanat eserlerinin müzelerde halk kitlelerinden uzakta bulunmasına karşı çıkan Kauffer, sokağı bir tuval olarak kullanıp sanatı insanların günlük hayatına dahil etmeyi amaçlamıştır. Bunun en etkili çözümünü de reklamcılık sektörü ile tasarımı buluşturarak bulmuştur. Kendi deyişiyle, reklamcılık içinde bulunduğu topluma layık olmalıdır. Kauffer 1940 yılında New York’a taşınmış ve eserlerine orada devam etmiştir. Modern sanat anlayışını ve reklamcılığın Avrupai dinamizmini Amerika’ya yaymaya çalışan öncü sanatçılardan biri haline gelmiştir.
“Reklamcılık sektöründe sanatçıların yer alması yeni bir fikirdir. Böyle sanatçıların görevi çok detaylı ve zorludur. Değer yargılarını düzeltmek ve yenilerini yaratmak, reklamcılığı ona ihtiyaç duyan toplumun standartlarına layık hale getirmek sanatçının amacı olmalıdır.”
E. McKnight Kauffer
Kauffer’in sanatı ve toplumu buluşturan ideolojisi 1919 yılında kurucu üyesi haline geldiği Londra “Arts Leauge of Service (ALS)” topluluğu tarafından şekillenmiştir. Topluluğun amacı geniş halk kitlelerinin sanat ve kültürel ögelere ulaşımını kolaylaştırmaktı. Bu doğrultuda topluluk İngiltere’nin pek çok kentinde konserler, dans gösterileri, edebiyat fuarları veya resim sergileri organize etmiştir.
Kauffer’ın sanat camiasındaki bilinirliğini “Underground Electric Railways Company of London” (Londra Yeraltı Elektrikli Tren Şirketi, modern metronun temeli) istasyonları için tasarladığı dinamik ve yenilikçi posterler sayesinde kazanmıştır. Reklamcılığın amaca yönelik ama aynı zamanda çarpıcı olması gerektiğini savunan Kauffer, sanatının amacını Londra’nın tren istasyonlarından her gün hareket eden binlerce insanın arasında bulmuştur: Canlı ve çarpıcı eserleri ile reklamın vermek istediği mesajı Londra’nın aceleci toplumuna en açık şekilde aktarmak. Sanatı böylece toplum faydasına hizmet eder konuma ulaşmıştır. Kauffer de “yeraltı modernisti” lakabını kazanmıştır.
“Posterler öz bir telgraf gibi olmalıdır. Çabucak sadede varmalılardır. Mesajı en sade ve açık dille aktarmalılardır.”
E. McKnight Kauffer
Londra metro istasyonları için tasarladığı posterlerin yanı sıra “Londra galerisi (National Gallery of London)” sergi afişleri, tiyatro afişleri, Shell-Mex şirketinin reklam panoları, çok sayıda kitap ve dergi kapağı hatta halı tasarımı ile uğraşmıştır. Postercilikle sınırlanan belli bir tarzı oluşmamış ve hemen hemen her reklam için tasarım yapmıştır. Kauffer eserlerinin fark yaratan en büyük özelliği sahip oldukları canlılık ve dikkat çekiciliktedir. Böylece tasarımını yaptığı bütün afişleri dinamik hale getirmiştir. Kauffer’ın reklamcılıkta bıraktığı en büyük iz reklamları iş hayatının sıkıcı birer parçası olmaktan kurtarıp birer sanat eseri haline dönüştürmesidir. İlerleyen yıllarda oluşacak olan grafik tasarım sektörünün de çıkış noktasını belirlemiştir.
Poster tasarımı ilgisini çekenlere ve daha fazla bilgiye ulaşmak isteyenlere “E. McKnight Kauffer: The Artist in Advertising” (basım:Cooper Hewitt, Rizzoli Electa) isimli kitabı öneriyorum. Aynı zamanda kaynakçada yer verdiğim adreslerden çevrimiçi olarak Kauffer’ın eserlerini inceleyebilirsiniz.
Kaynakça ve İleri Okuma
- Schjeldahl, Peter. “When Pop Culture Raids Art—and the Reverse”. The New Yorker, 20 Aralık 2021.
- “Edward McKnight Kauffer (1890 – 1954)”. Visual Arts, British Council.
- Caws, Mary Ann. “Underground Modernist: E. McKnight Kauffer“. The Brooklyn Rail. Kasım 2021.
- “Underground Modernist: E. McKnight Kauffer“. Cooper Hewitt Museum Exhibition
