Her yeni gün kendi zorlukları ve sürprizleriyle geliyor. İptal olan dersler, unutulan ödevler, son anda ortaya çıkan ve buluşmak istediğiniz şehir dışından gelen arkadaş, üyesi olduğunuz kulübün toplantıları, girmek istediğiniz takımın seçmeleri, en yakın tarihteki tatil için planlar ve liste uzayıp gidiyor. Tüm bu yapılacakların içinde kaybolmamak için “to-do list” ya da “yapılacaklar listesi” hazırlamak ise geçmişten beri en çok tavsiye edilen zamanı yönetme ve günü üretken geçirme tekniklerinden biri. Peki, bu yöntem gerçekten faydalı mı yoksa size yardım etmekten çok zarar mı veriyor?
Ben kendim de geçmişte yapılacaklar listesi hazırlamayı denemiştim. Ancak bir süre sonra bittiği için üzerini çizemediğim aktivitelerin çokluğundan dolayı hayal kırıklığına uğramış ve bu yöntemden vazgeçmiştim. Üniversiteye geçtikten sonraysa ajanda tutmanın daha faydalı ve işe yarar olduğuna karar verdim. Ancak geçenlerde okuduğum bir makale “to-do list” yapma işini tek beceremeyenin ben olmadığımı fark etmemi sağladı. Konu üzerinde biraz araştırma yaptıktan sonra bulduğum artıları ve eksileri sizlerle paylaşmaya karar verdim. Ama yine de daha önce “to-do list” yapmayı hiç denemediyseniz, size uygun olup olmadığını test etmenizde yarar var.
Güne kahve ve to-do list ile başlayanlar için
Artıları
Yapmanız gerekenleri görmenizi ve hiçbir şeyi kaçırmamanızı sağlar.
Önem sırasına koyabilir ve önce önemlileri bitirebilirsiniz.
Yazdıktan sonra aklınızda tutup zihninizi meşgul etmeyi bırakabilirsiniz.
Üretkenliğinizi ve özgüveninizi arttırır.
Zamanınızı planlamanıza yardımcı olur.
Stresinizi azaltır.
Eksileri
Listeniz uzadıkça daha çok stres altına girersiniz.
Yapılacakları nasıl önem sırasına koyacağınızı bilemeyebilirsiniz bu da asıl yapacaklarınızı yapılmamış bırakır.
Önemli olan listede bir maddeye tik atmak haline geldiğinde, günün sonunda tüm küçük işleri yapmış ama asıl önemli olan ve çok vakit alacak işleri yapmamış olabilirsiniz. (E-maillerinizi kontrol etmek 5 saniye almaz ve size bir tik atma hazzı kazandırırken, Hist 200 projenizi ya da Eng 102 research paper’ınızı yazmak belki de haftalar alır ve size o anlık tik hazzını yaşatamaz.)
Listenizde yapılması gereken büyük işler kaldığı sürece listeniz hiç kısalmaz, üzerine yenileri eklenir.
Sürekli ertelediğiniz ve yapamadığınız işleri gördükçe moraliniz bozulur ve kendinizi yetersiz hissedersiniz.
Yapmadığınız ya da yarım kalmış aktiviteler zihninizi meşgul eder ve o anda yaptığınız işe tam anlamıyla kendinizi veremezsiniz. Buna Zeigarnik etkisi de denir. Rus psikolog Bluma Zeigarnik bir restoranda otururken tuhaf bir durum dikkatini çekiyor. Garsonlar siparişi sadece yerine getirip bitirene kadar akıllarında tutuyorlar. Sonraysa sanki hiç olmamış gibi tamamen unutuyorlar. Zeigarnik bunu deneysel ortama taşıyor ve deneklerden 20 kadar basit aktiviteyi yerine getirmelerini istiyor.
Özel hayatınız ve okul/çalışma hayatınız listede birbirine girebilir ve bu hayatınızı daha kolaylaştırmak için icat edilmiş şey tam tersi etki gösterebilir.
Durun daha yazı bitmedi…
Zeigarnik etkisi işte tam olarak bu… Denekler kendilerine verilen bu aktiviteleri yaparken psikolog bazılarını yarıda kesip onlardan diğer aktiviteye geçmelerini istiyor. Deney sonunda, deneklere hangi aktivitelerin akıllarında daha çok kaldığı soruluyor. Sonuç olarak yarım kalan aktivitelerin tamamlananlardan iki kat fazla hatırlandığı ortaya çıkıyor. Dizilerin özel olarak son sahnede olayı yarıda kesmeleri ve bir kısmını duyduğunuz şarkıların tüm gün dilinize dolanmasının sebebi de bu. Yani yapmadığınız ya da yarım kalan aktiviteleri gördükçe zihniniz onunla meşgul oluyor ve o anda yapmakta olduğunuz aktiviteye odaklanamıyorsunuz.
İşte ‘to-do list’ yapmanın artı ve eksileri. Seçim sizin…
Kaynaklar:
http://www.crosswalk.com/faith/women/the-one-thing-that-s-wrong-with-your-to-do-list.html
http://www.earlybirdmom.com/blog/different-to-do-list/
https://www.linkedin.com/pulse/to-do-list-your-enemy-richard-a-moran
http://www.robinskey.com/the-benefits-of-to-do-lists-and-whats-on-mine/
http://www.bbc.com/future/story/20130129-the-psychology-of-the-to-do-list
http://www.lifehack.org/articles/productivity/why-lists-dont-work-and-how-change-that.html
https://www.kuraldisi.com/zeigarnik-etkisi/
http://media.istockphoto.com/photos/top-view-of-smart-phone-coffee-pen-and-notepad-picture-id528917900?k=6&m=528917900&s=170667a&w=0&h=Y6BgH8Vo8faNraEzWANfSHPIWR5dk78FIWrWLcKrOvE=
https://d.fastcompany.net/multisite_files/fastcompany/imagecache/1280/poster/2014/08/3034785-poster-p-1-why-an-anti-to-do-list-might-be-the-secret-to-productivity.jpg
https://usatsneakhype.files.wordpress.com/2016/05/barisieur-coffee-making-alarm-clock.jpg
https://www.moo.com/images/ideas/lists/slideshow.jpg?q=1-36020655900
http://cdn-media-2.lifehack.org/wp-content/files/2014/04/12-Ways-to-Stay-Productive-Even-When-Youre-Depressed.jpg
