Amerika Birleşik Devletleri 20 Mart 2003’te başladığı Irak savaşını Kuveyt sınırındaki birliklerini de çekerek sona erdirdi. Zaten Obama’nın da seçim vaatleri arasında bulunan bu gelişme beklenmekteydi. Bu savaşın gerekçesi neydi? Peki, neler oldu geçen 8 yılda? Amaçlara ulaşıldı mı? Amerika sonrası dönemde Irak’ta neler olacak?
Dönemin Amerika Başkanı George W. Bush özellikle 11 Eylül saldırılarından sonra kendini terörizmin bir numaralı savaşçısı ilan etmiş ve gözünü Ortadoğu’ya çevirmişti. Irak’ta kitle imha silahları olduğunu öne sürdü, tüm dünya için tehdit oluşturduğunu söyledi. Ayrıca Bush’a göre Irak Filistinli canlı bombacıları destekliyordu. Irak’taki Saddam diktatörlüğünün dünyanın huzurunu kaçırdığını ve insan haklarını ihlal ettiğini belirtti ve Irak’a demokrasi getireceğini söyledi. Savaşın görünen sebepleri hazırdı. Peki diğer sebepler ne olabilirdi? Mesela petrol. Irak dünyanın en çok petrol rezervi olan ülkelerinden biriydi ve çağımız enerji dolayısıyla da petrol çağıydı. ABD ise bu petrolü kendi üretemiyor ve ithal etmek zorunda kalıyordu. Petrol çok cazipti ABD için. Ayrıca orta doğuda oluşturulabilecek bir istikrarsızlık bu bölgede ABD’nin bir numaralı müttefiki İsrail’e de geniş bir hareket imkânı sunacaktı. Bu savaş ABD’ye çok şeyler kazandıracaktı.
20 Mart 2003’te bu büyük savaş başlamıştı. Aslında 10 Temmuz 2002’de bölgeye giden kimi ABD’Lİ birlikler muhtemel direnişçilerin ve tehlikeli yerlerin temizliğini halletmişti zira ABD Vietnam’da ve Küba’daki Domuzburnu Çıkarması’nda yaşadıklarını yaşamak istemiyordu ve bu sefer çok zorlanmayacaktı. Nitekim öyle de oldu. ABD’yi en çok zorlayanların intihar bombacıları olduğunu düşündüğümüzde direnişin ne kadar zayıf olduğunu görürüz. 9 Nisan’da başkent Bağdat’a giren ABD güçleri 24 yıllık Saddam Dönemi’ni de bitirmiş oluyordu. ABD savaşı kazanmıştı.
Bu savaş bizlerin hatıralarında Kuzey Irak’taki Türkmenlerin yaşadıkları ve toplu ölümler olarak kalacak. Ama bir de sayılara bakalım. Resmi rakamlar çok daha azını söylese de öldürülen sivil sayısı 103bine ulaşmış durumda, ölen ABD askeri sayısı ise 4bin 474. Toplamda ölen insan sayısı ise 1.2 milyona ulaşmış durumda. Milyonlarca Iraklı da göç etmek zorunda kaldı. Peki amaçlara ulaşıldı mı? Irak kitle imha silahlarından arındırıldı mı? O silahlar 8 yıl boyunca hiçbir zaman bulunamadı. Sadece bir savaş bahanesi olarak kaldı. Peki Irak özgürleştirildi mi? Pek çok Iraklı yöneticiye göre evet, ancak Irak halkı bunu kesinlikle reddediyor. Demokrasi geldi mi? Görünürde evet. Ancak bu temsili bir demokrasi. Demokrasi görünümlü diktatörlük. Eskiden sadece bir tane Saddam vardı, şimdi ise irili ufaklı birçok Saddam var. Barzani, Talabani. Irak’ta büyük değişimler olmadı sadece aktörler değişti. Petrol mü? Tabii ki artık ABD’nin kontrolünde. Ayrıca savaş öncesi Türkmenlerin olan Kuzey Irak, Kerkük ve Musul artık tamamen Kürtlerin, hatta oranın yönetimi bile onlara verildi. Ve Kuzey Irak maalesef tam bir terörist yuvası. Ülkemizde terör eylemlerini gerçekleştiren teröristler hep buradan sınırımıza girmekte. Savaş öncesi dönemde Sünni- Şii çatışmaları yoktu. Şimdiyse insanlar böyle bir ayrımla yaşıyorlar. Niye mi? Bu bir ABD stratejisi. Kendisi bölgeden çekildikten sonra tekrar bölge halkının birleşmemesi için aralarına bir nifak tohumu ekmeliydi ve mezhep farklılığı bunu çok güzel yapabilirdi. ABD insanları bu şekilde ayırmak ve yaşamaya mecbur etmek için hiç tereddüt etmedi. Savaş öncesi dönemde Irak’ta tek bir diktatör, bu diktatörün altında yaşayan ve hakları ihlal edilen insanlar vardı ve petrol Iraklılarındı şimdi ise her gün intihar saldırıları, birden fazla Saddam ve hala insan hakları ihlalleri var. Ayrıca insanlar da mezheplere ayrılmış durumda ve petrol Amerikalıların. Resim bu, yorum sizin. Bir de bu resime ABD askerlerinin yaptığı tecavüz, rastgele masum insanları öldürme, hatıra için kimi masum Iraklıların kafasını ya da parmaklarını kesmelerini ekleyin. Tüm dünyada ABD nefretinin arttığını görmek zor değil. Bu savaş ABD’nin itibarına çok büyük bir zarar verirken ABD’deki Müslüman nefretini de artırdı. Bunlar ABD’nin savaştan galip çıkmadığına karşı güçlü deliller.
Peki ABD sonrası dönemde ne olacak? ABD etkisi tabii ki hemen geçmeyecek zira her ne kadar ABD askerlerini çekmiş bile olsa Irak hükümeti ile yaptığı anlaşma gereği hala bir sürü üst düzey yöneticisi Irak’ta ve Irak’ın önemli organlarını kontrol ediyorlar. ABD’nin Irak’taki çıkarı azalınca ise benim tahminim zaten mezhepsel olarak ayrılan halk devletsel olarak da ayrılacak ve Irak’tan 2 ya da 3 farklı devlet çıkabilir. Belki de bir Kürdistan ha..
