Ülkemizdeki üniversitelerin zaman zaman güncel siyasetin konusu olduğunu gözlemleyebiliriz. Özellikle geçmişe baktığımızda Ankara, İstanbul, Gazi ve ODTÜ gibi üniversitelerin siyasetin tam göbeğinde olduğu zamanlar olmuştur. Hatta son yıllarda bile bu üniversitelerin bazıları siyasete konu olabiliyor. Günümüzde üniversitelerin özgürlüğü, rektör atamaları ve toplumsal sorunlar gibi güncel meseleler; üniversite öğrencilerini politik meselelere karşı daha duyarlı olmaya itiyor. Bu yazımda, Bilkent’te bulunduğum son dört yıl içerisinde yaptığım gözlemleri aktaracağım.
Pandemi Sonrası Bilkent
Bilkent Üniversitesine 2021 yılında geldim. 2020 yılında uzaktan eğitime geçilmesi sebebiyle pek çok öğrenci kulüp ve topluluğun etkinlikleri duraksamış, pek çoğu “Zoom” platformu aracılığı ile etkinliklerine devam etmeye çalışmış, bazı öğrenci kulüp ve toplulukları yeteri kadar aktif üyesi olmadığı için kapatılmış, kapatılmayan kulüp ve toplulukların bazılarında ise eski yönetim kurulu üyeleri ile yenileri arasında güçlü bir bağ kurulamamış ve bundan dolayı önceki yönetim kurulu üyelerinin tecrübe ve bilgi aktarımı yeterli olmamıştı. Tüm bu olumsuzluklara rağmen öğrenci kulüp ve topluluklarının pek çoğu, üniversitedeki sosyal hayatı canlı tutmak ve varlıklarını sürdürebilmek için 2021’de yüz yüze etkinliklerini yapmaya devam ettiler. Ben de o yıllarda GazeteBilkent’in, Atatürkçü Düşünce Topluluğunun ve Politik Düşünce Kulübünün pek çok yüz yüze etkinliğine katılmıştım.
Öğrenci Kulüp ve Topluluklarının Rolü
Üniversitelerin apolitik olup olmadığını aslında o üniversitede düzenlenen siyasi etkinliklere bakarak anlayabiliriz. Özellikle pandemi sonrasında Bilkent’teki siyasi etkinliklerin sayısı fazlasıyla arttı. Seçim zamanlarında pek çok siyasi partinin lideri çeşitli kulüp ve topluluklar tarafından söyleyişi etkinliğine davet edildi. Bunlar arasında Ümit Özdağ1, Muharrem İnce2, Temel Karamollaoğlu3, Kemal Kılıçdaroğlu4, Meral Akşener, Ali Babacan, Ahmet Davutoğlu gibi muhalif isimler olmasının yanında dönemin Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu5, Dışişleri Bakan Yardımcısı Yavuz Selim Kıran, dönemin Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü Prof. Dr. İbrahim Kalın6 gibi bürokratlar ile de çeşitli öğrenci kulüp ve toplulukları söyleyişiler düzenledi. Hatta sadece söyleyişi etkinlikleri değil, panel formatında da etkinlikler düzenlendi.7
Her ne kadar bu tarz etkinlikler Bilkent’te bulunduğum son üç yılda artmış olsa da Bilkent’in bu apolitik kimliğinin değişip değişmediğini anlamak için geçmişte düzenlenen bazı etkinliklere de bakmakta fayda var. Pandemi öncesi Bilkent’te de pek çok siyasi etkinlik düzenleniyordu. Cem Toker8, MHP’nin bazı milletvekilleri ve yönetici kadro üyeleri9, Meral Akşener10, Mahir Ünal11 gibi çeşitli siyasetçiler de öğrenci kulüp ve toplulukları tarafından Bilkent’e davet edilip etkinliklere katıldılar.
Hem pandemi öncesi hem de sonrası dönemde de sadece siyasi veya bürokratik konuklar değil, aynı zamanda akademisyenlerin de konuk olduğu çeşitli söyleyişiler ve siyasi meselelerin konuşulduğu tartışma etkinlikleri düzenlendi. Yani Bilkent, pandemi öncesinde de bu tarz etkinliklere ev sahipliği yaptığı için apolitik kimliğinin değişip değişmemesi hakkında kesin bir yorum yapmamız doğru olmayabilir. Fakat şunu vurgulamakta fayda vardır, Bilkent Üniversitesi her siyasi fikrin duyulmasına uygun, özgür bir ortam hazırlamıştır. Bu da aslında Bilkent’in apolitik değil tartışma kültürüne ve fikir özgürlüğüne sahip bir üniversite olduğuna işaret etmektedir.
Düzenlenen Protestolar
Bu akademik yılın ilk haftalarında ringlerin ve semt servislerinin değişen saat çizelgesinden dolayı pek çok öğrenci rektörlük önünde günlerce süren bir protesto düzenledi. Uzun bir aradan sonra düzenlenen bir protesto sayesinde olumlu bir sonuç alınabildi. Yılın başındaki güncel ring saatleri, rektörlükten yapılan açıklamaya göre bir önceki akademik yılın servis kullanım verileri baz alınarak yaz döneminde geliştirilmişti12. Fakat yaz dönemi verileri ile normal akademik dönemdeki veriler birbirine uyuşmadığı, arzın da talebi yeteri kadar karşılayamamasından dolayı pek çok öğrenci ve personel zor durumda kaldı. Günlerce süren eylemden sonra da eski ring saatlerine geri dönüldü.
Bunun dışında bu geçtiğimiz üç yıl içerisinde de pek çok protesto düzenlendi. 6 Şubat depremlerinden dolayı okulun eğitim hayatına devam etmesine yönelik düzenlenen okulun politikaları ile ilgili olan protestolarla birlikte; kadın cinayetleri ve Gazze’nin işgali gibi güncel konularda da protestolar düzenlendi. Fakat, öğrenci kulüp ve toplulukları kısmında verdiğim örnek gibi bu tarz protestolar geçmişte de düzenleniyordu. Mesela yemekhanedeki fiks menünün 3 lira 35 kuruştan 4 lira 10 kuruşa çıkarılması üzerine yemekhaneye karşı bir günlük boykot eylemi düzenlendi. Bu eylemde öğrenciler; evlerinden getirdikleri peynir, zeytin, ekmek, poğaça vb. yiyecekleri birbirleriyle paylaşarak yemekhaneyi boykot ettiler.13
SONUÇ
Bilkent’in apolitik kimliğinin değişip değişmediğini anlamaya çalıştığım bu yazımda, öğrenci kulüp ve topluluklarının düzenledikleri siyasi etkinlikleri ve öğrenciler tarafından düzenlenen protestoları ele aldım. Bana kalırsa bu konu, akademi camiası tarafından daha iyi bulgular ve sonuçlarla anlaşılabilecek bir konudur. Aslında Bilkent, yapılan siyasi etkinlikler ve düzenlenen protestolarla birlikte apolitik olmadığını, özgür düşünceye, tartışma kültürüne ve yönetici kadrosu ile öğrenciler arasındaki geri dönüt mekanizmasının çalıştığı bir üniversite olarak karşımıza çıkıyor. En azından son düzenlenen protesto ile bu mekanizmanın çalışmaya başladığını söylememiz mümkündür.
KAYNAKÇA
- Bu dönem Sosyal Bilimler Topluluğu tarafından çağırıldı. https://www.instagram.com/p/DA-xvsCtvDi/?img_index=1 ↩︎
- Sosyal Bilimler Topluluğu tarafından çağırıldı. https://www.instagram.com/p/CnfNdz5jVTb/?img_index=1 ↩︎
- Sosyal Bilimler Topluluğu tarafından çağırıldı. https://www.instagram.com/p/CnfK1H9jHNO/?img_index=3 ↩︎
- Atatürkçü Düşünce Topluluğu ve Sosyal Bilimler Topluluğu tarafından çağırıldı. https://www.instagram.com/p/Ck_e19ZDrxd/?img_index=3 ↩︎
- Uluslararası İlişkiler Topluluğu tarafından çağırıldı. https://www.instagram.com/p/ClUE4f8D3Yg/?img_index=5 ↩︎
- Uluslararası İlişkiler Topluluğu tarafından çağırıldı. https://www.instagram.com/p/Cl6p9yEths5/?img_index=1 ↩︎
- The Bilkent Union’ın “Gazze’den Kudüs’e Filistin Meselesiyle Yüzleşmek” adlı panel etkinliği. https://www.instagram.com/p/C0LsQdytsJS/?img_index=1 ↩︎
- Politik Düşünce Kulübü tarafından çağırıldı. https://www.instagram.com/p/BwUMXDuAWaZ/ ↩︎
- Politik Düşünce Kulübü tarafından düzenlenen “MHP Bilkent’te” adlı söyleyişi serisi. https://www.instagram.com/p/BhoE_TugMzR/ ↩︎
- Politik Düşünce Kulübü tarafından çağırıldı. https://www.instagram.com/p/BgWURWzDBru/ ↩︎
- Politik Düşünce Kulübü tarafından çağırıldı. https://www.instagram.com/p/BcCwhEsFxPV/?img_index=1 ↩︎
- Transportation Issues / Ring Servis Problemleri, Rektörlük tarafından öğrencilere 2024-09-27 tarihinde gönderilen mail. “Değerli Öğrenciler ve Çalışma Arkadaşlarım, Bildiğiniz gibi, Ulaşım Birimimiz akademik yılın başında yeni bir servis sefer programı duyurdu. Geçtiğimiz akademik yılın servis kullanım verileri baz alınarak yaz döneminde geliştirilen bu program, servis hizmetini Bilkent ailesi için daha etkili ve verimli bir şekilde yürütmek amacıyla tasarlanmıştı. Bu akademik yılın ilk iki haftalık kullanım verileri ile çalışma arkadaşlarım ve Öğrenci Konseyi temsilcilerinden aldığım geri bildirim doğrultusunda servis programının yeniden gözden geçirilmesi gerektiği kanaatindeyim. Bu amaçla Ulaşım Birimimizden öğrencilerimizin ve çalışanlarımızın yaşadığı sıkıntıları hafifletmek için güncellenmiş bir servis programı üzerinde çalışmalarını istedim. Ulaşım Birimimiz 30 Eylül Pazartesi gününden itibaren yürürlüğe girecek olan güncellenmiş servis programını hafta sonu sizlerle paylaşacaktır. Bu sorunun istemeden oluşturduğu stresten dolayı müteessir olduğumu ve güncellenen programın etkilenen herkese rahatlama getireceğini düşündüğümü bilmenizi isterim. En iyi dileklerimle. Kürşat Aydoğan” ↩︎
- Bilkent Üniversitesi’nde Dev Yemekhane Boykotu! https://tgb.gen.tr/turkiye/bilkent-universitesi-nde-dev-yemekhane-boykotu-18053 ↩︎
