Herkes yalan söyler. Kimi zaman kendimizi ve kendimize her şeyden yakın tuttuğumuz kimseleri korumak için; kimi zaman çıkarlarımız uğruna, kimi zamansa sadece karşımızdaki incitmemek için başvururuz gerçeğe uygun olmayan sözlere. Yalan, artık yaşamımızın öylesine ayrılmaz bir parçası ki, İstatistik “yalan söyleme bilimi”, ülkede politika, “yalan söyleme sanatı” olarak kabul edilmekte artık. Yaşamlarımızın bunca ayrılmaz bir
Devamı

İfade Özgürlüğü Hakkı İfade özgürlüğü hakkı; demokrasiler için olmazsa olmazdır. Özgürce yayılan ve bilgi ve düşünceler siyasal tartışmanın daha sağlam bir zeminde yürütülmesini sağlar ve hükümetin hesap verilebilirliği ile şeffaflığının sağlanması için vazgeçilmezdir. Pek çok uluslararası insan hakları belgesiyle koruma altına alınan temel hak ve özgürlüklerden biri olan ifade özgürlüğü, sadece karşımızdaki kişilerin, ya da
Devamı

‘lı yılların sonlarında ve 2000’li yılların başlarında bilgisayarlarından müzik dinleyenler için adeta vazgeçilmez bir yazılım olan Winamp’ın internet sitesinden yapılan açıklamada;  yazılımın 21 Aralık itibariyle online varlığına son vereceği ve bir daha indirelemeyeceği belirtildi. Winamp nasıl bir yazılımdır? Winamp, bilgisayar ve akıllı telefon gibi ürünler için geliştirilmiş aygıtları için çoklu bir ortam oynatıcısıydı, “winamp skin” adıyla bilinen
Devamı

Tıp ve Biyoteknoloji İsrail, biyoteknoloji biliminin ortaya çıkışında, anlamlı teorik ve pratik katkılarda bulunmuş ve sağlık bilimlerine ilişkin araştırmalar için biyomühendislik istidatına sahip gelişmiş bir altyapı oluşturmuştur. Tıp ve biyomedikal araştırmalar; ülkedeki bilimsel yayınların yarısından fazlasını oluşturmaktadır. İsrail’in sanayi sektörü; bu alandaki geniş bilgi birikiminden en iyi şekilde yararlanmak amacıyla; tıp alanındaki etkinliklerini; son zamanlarda
Devamı

Eğitim ve Teknoloji İsrail, dünyanın en saygın Teknoloji enstitülerinden biri  (Technion) de bunlara dahil olmak üzere en üst düzeyde yedi yüksek öğrenim kurumuna sahiptir. Henüz İsrail Devleti ilan edilmeden önce Yahudi topluluğu tarafından eğitime yönelik önemli bir çaba harcanmaktaydı. Öyle ki, İsrail’in en önemli üniversitelerinden ikisi daha devlet kurulmadan önce vardı: Technion- Israil Teknoloji Enstitüsü; 1924’de Haifa’da,
Devamı

İsrail, bağımsızlığını 1948 yılında ilan ettiğinde; görece küçük nüfusu, komşu Arap devletlerinden yöneltilen savaş tehdidi ve dünyanın her tarafından gerçekleştirilen yüz binleri bulan göç dalgaları gibi oldukça ciddi varoluşsal sorunlarla karşı karşıyaydı. Yaşam savaşı veren bu topluluğun, aynı zamanda on yılda kendisini üçe katlayan bir nüfusun en basit ihtiyaçlarını karşılamaya çalıştığı göz önüne alınırsa; herhalde
Devamı

“Yol Arkadaşlığı” sloganı ile yola çıkan Benzine ortak ol.com, artan benzin fiyatları ve kalabalıklaşan trafik ile birlikte bireylerin  yaşadıkları ulaşım problemlerine çözüm üretebilmek amacıyla kurulan bir oluşum. Yüksek benzin fiyatlarından sıkılmış, paylaşmayı ve doğayı sevenlerin bir araya getirmek amacıyla amacıyla kurulan sitenin kurucusu Aylin Aydın.Biz de bu sistem hakkında daha detaylı bilgi alabilmek adına, kendisiyle
Devamı

Burada, bu yazıda; bilimde ya da teknolojideki yeni bir ilerlemeden bahsetmeyeceğim.  Bunun yerine; bilimin nasıl bir ortamda geliştiğinden; bu ilerlemenin nasıl ortaya çıktığından bahsetmek daha uygun gözüküyor. Bilim özgürlüğünün olmazsa olmaz koşulu, dostlarım; düşünce özgürlüğüdür. Düşünce özgürlüğü; ifade özgürlüğü ile iç içe geçmiş; pek çok ülkenin Anayasası’nda, insan haklarına ilişkin pek çok; onlarca, yüzlerce uluslararası
Devamı

Önceki yazılarımızda da belirtmiştik. Bilindiği üzere fakülte temsilciliği seçimleri yaklaşıyor. Seçimler 13, 14 ve 15 Mayıstarihlerinde yapılacak. Bu bağlamda, bazı fakültelerde seçimler yenilenecek. Bu fakültelerden biri de Hukuk Fakültesi. Genelde seçimlerin çekişmeli geçtiği ve katılım oranının diğer fakültelere nazaran hayli yüksek olduğu Hukuk Fakültesi temsilcilik seçimlerinde, bu sene 4 aday var. Bu adaylardan biri de seçimlerde
Devamı

Türkiye’nin eskiden saygın olan bir eğitim kurumunun marşı, bu dizelerle başlar; denir ki “Kanla, irfanla kurduk biz bu cumhuriyeti, cehennemler kudursa, ölmez nigahbanıyız!” Bugün, o Cumhuriyet’in kuruluşuna giden ilk taşın konduğu, 1920’deki o günün 93. yıldönümünde, bu marşın bu sözlerini bir kez daha hatırlamakta yarar var: Hem bu Cumhuriyet’in kuruluşuna giden mücadelenin hem de onu ayakta tutan
Devamı

Büyük Britanya ve Kuzey İrlanda, bugün “seremonik” bir cenaze töreniyle, tarihindeki tek kadın başbakanı ölümsüzlüğe uğurladı. İşte, ben de bu yazımda, artık ölümsüz olan bu kadının bilim kadını kişiliğinin Başbakanlık dönemine nasıl yansıdığını irdelemek niyetindeyim.  Thatcher, yakın tarihte Birleşik Krallık’ı en çok etkileyen kişilerden biri olmuş, Başbakan olduğu dönemde uyguladığı politiklar nedeniyle hem büyük destek görmüş, hem
Devamı

Türkiye, bir Orta Doğu ülkesi: Bu coğrafyayı paylaşan diğer ülkeler (Belki biri hariç) gibi, asla bilim ve teknolojideki ilerleme, analitik düşünce yeteneğine verilen önem kalpleri kazanmakta, güzel söz söylemek kadar büyük olmadı; belki de bu yüzden, insanlığın gelişmelerini takip etmekte ülke hep geride kaldı. Yine de, bu ülkede politik olmayan başarılarıyla da ön plana çıkmış
Devamı

Avrupa’da doktora yapan ilk kadın kimdir? Ya Sorbonne’un ilk kadın profesörü? Nobel ödülü alan ilk kadın? İki farklı alanda Nobel ödülü alan tek insan? Sorularla ifade edilen bütün bu başarılar, tek bir insanın hayatına sığmaz gibi geliyor. Öyle ya, bir insan bir ömürde nasıl hem önyargıları kırabilir, hem de bilimle uğraşabilir ve uğraştığı bilimlerde insanlığı
Devamı

Adından daha çok Çin Komünist Partisi’nin demir yumrukla yönetimi, dünya sıralamalarında ilklerde yer alan yoğun nüfusu, ucuz iş gücü ve kendine has kültürüyle söz ettiren Çin, son on yıldır başka bir alanda da ön plana çıkmakta: Uzay ve uydu teknolojileri. Uzay programını 1992’de başlatan ülke, çok değil dokuz yıl önce, ilk taykonotu (Eski Doğu Bloku
Devamı

TBMM’nin yaptığı ilk anayasa olan Teşkilat-ı Esasi ise, egemenliğin kayıtsız şartsız millete ait olduğunu belirtmiş ve ilk şeklinde, devletin dini ile ilgili bir maddeye yer verilmemişti. Cumhuriyetin ilanı sırasında ise, o günün şartları gereğince, toplumun bazı kesimlerinden gelecek olan eleştirileri önlemek için, anayasaya dinle ilgili bir madde konulmuştu. Ancak bu tarihten itibaren devlet yapısındaki düzenlemeler
Devamı

ŞERİAT MAHKEMELERİNİN KALDIRILMASI, Cumhuriyet döneminde hukuk alanında gerçekleştirilen devrimlerden biri (4 Ekim 1926). Kurtuluş Savaşı sonrası devleti kuran ve yönetenler, bu devletin her alanda çağdaş bir yapıya ulaşmasını amaç edindiler; bunun için de öncelikle, hukuk düzeninde mevcut kurumları laik bir yapıya kavuşturmak gerekiyordu. Bu amaçla hazırlanan Türk Medenî Kanunu’nun kabulü ve yürürlüğe girmesiyle birlikte Osmanlı
Devamı

İslam’a ve İslam dininin özü sayılan değerlere, insan yaşamına ve insanlığın temeli sayılan değerlere verdiği önemden daha fazla önem vermeyen sözde İslam Cumhuriyeti’nden önce de bir İran vardı. Üstelik bu İran, her yönüyle günümüz İran’ından çok daha farklıydı. İran, güçlü ve saygın bir ülkeydi, üstelik bu duruma gelmesi kolay olmamıştı. Ülkenin refahı için Şah’larının öncülüğünde
Devamı

Bir şairin şiiri, yaşamının şiirine yansımasından başka bir şey değildir. Yunus Emre’de de, bu gerçektir. Yunus Emre’nin de şiirlerinde sıkça ele aldığı tasavvuf, sufinin bilgisine ve anlayışına göre değişiyordu ancak yaygın inanç; zulmedenin varlığına uyup zulmettiği, karşı koyanın ise varlığına uyup karşı koyduğu yönündeydi. Yokluğu bireyselcilikten,  benlikten, bencillikten yok olma, halkta, her zerrede gerçek varlıkla
Devamı

Moğollardan kaçan Hârzemlilerin Selçuklular tarafından doğu ve sınır bölgelerine yerleştirilmeleri, Moğol akınını Anadolu’ya yöneltmiş; Anadolu, XIII. Yüzyıl’dan XIV. Yüzyıl’ın ilk senelerine kadar dalga dalga gelen Moğol ordularıyla çiğnenmişti.  Halk, sadece Moğollar tarafından, katledilmiyor; iç kavgalar sonucu da öldürülüyordu. Hem Moğol ordusunu, hem sarayı; vezirleri, beyleri hem de isyan edenleri besleyen de halktı, katliamlardan kaçabilip; canını
Devamı

Hiddetlenecek olan sindirildi! Konuşacak olan susturuldu! İşte, bu düşünce ile yüzyıllar yılı savaşlar yapıldı; kazanıldı. Hükümetler, hükümranlıklar kuruldu; devrildi. Cinayetler işlendi; lakin failleri hükmetmeye devam etti. Tarih yazıcıları ise; katillerin, devirenlerin, hainlerin ve haksızlığı apaçık ortada olan diğer tüm galiplerin kılıçları altında yazdılar hikâyelerini… Adil ve haklı olanlar ise ne yazık ki aynı zamanda dürüstlerdi.
Devamı

Cehennem (Inferno): İlahi Komedya’nın ilk bölümünü oluşturan Cehennem’i Dante’nin 1308 yılında tamamladığı sanılıyor. Cehennem 34 kanto içerir. Bu kantoların toplam dize sayısı 4720’dır. Dante bu yolculuk boyunca 112 kişiyle karşılaşır. Dante’nin tasarladığı Cehennem, dibine doğru inildikçe daralan bir çukurdur. Bu çukur, iç içe geçmiş dokuz daireden (kattan) oluşur. Dairelerin her birinde ayrı bir günah işlemiş olanlar cezalandırılır. Aşağıya
Devamı

Şiir söz konusu olduğunda, Dante ile Shakespeare dünyayı aralarında paylaşır denir ve bu iki ada eklenebilecek üçüncüsü yoktur.  Dante Alighieri, 1265 Mayıs’ında Floransa’da doğmuştur. 1274’te Yeni Hayat ve İlahi Komedya’da ölümsüzleştireceği Beatrice’yi ilk kez görmüştür. Asıl adı Bice di Folco Portinari olan Beatrice, daha sonra Simone de Bardi’yle evlenmiş ve 1290 yılında ölmüştür. Dante, güçsüz
Devamı

Büyük Britanya’nın başkentinde, Majesteleri Kraliçe II. Elizabeth’in XXX. Olimpiyat Oyunları’nın açılışını ilan ettiği göz kamaştırıcı törende, genç sporcular Londra Olimpiyat Ateşi’ni yakma şerefine nail oldular. Oyunların açılış töreni, “Mucizeler Adası” ve “Slumdog Millionare” filmlerinin Oscar ödüllü yönetmeni Danny Boyle tarafından tasarlandı ve düzenlendi. Düzenleyicilerine 27 milyon sterline mal olan gösteri, Shakespeare’in beş perdeden oluşan “Fırtına”
Devamı

Irk, yaş, din, kültür, deri rengi, cinsiyet, cinsel yönelim, saç rengi, engellikler, davranışlar farklıdır. Bütün insanlar eşittir! Herkes eşit miktarda saygıyı hak eder. Birisine sizinle aynı olmadığı için farklı davranmak önyargı olarak bilinir. Önyargı yanlıştır! Bu afişten, Birleşik Krallık’ın hemen her okulunda, her kütüphanede, insanların birbirleriyle iletişim halinde oldukları her yerde bir tane bulunmakta. İleti
Devamı

1789’da yazılan, insani özgürlüklerle ilgili temel bir sözleşme olan bu Bildirge’de, “Her insan özgür doğar ve herkes eşit haklara sahiptir.” denir. Rousseau’nun kuramlarına ve Amerikan Bağımsızlık Bildirgesi’ne dayanan bildirgede amaç, devrimden önceki mutlak monarşi döneminde Fransızlara verilmeyen özgürlükleri vurgulamaktı. Jean-Jacques Rousseau (1712-1778), o zamanlar bağımsız bir devlet olan Cenevre’de doğdu. Fransız olmamak onun için önemliydi;
Devamı

Başrahip ölüyordu. Şakaklarına kır düşmüş, saçları dökülmüş, ihtiyar yüzünde gençliğinden iz kalmamıştı; günleri sayılıydı artık.  Tapınağa giden yolu güçsüzleşen kemiklerinin elverdiği hızla geçti. Tapınağın başrahibi olduğu onlarca yıl boyunca yaptığı gibi, yavaşça eğilerek boş sunakları doldurdu, elindeki sönmeye yüz tutmuş meşaleyle tapınaktaki bütün lambalara hayat verdi ve Tanrıça’nın heykelinin yanına gitti. Heykelin önüne taze çiçekler
Devamı

“Godot’yu Beklerken”, sonu gelmeyen ve anlamsızlığı daha başından belli olan bir bekleyişin anlatıldığı Absürd tiyatronun, üzerinde en çok inceleme yapılmış oyunudur. Oyunun en dikkat çekici yanı, her soluğunda izleyicinin veya okuyucunun düşüncelerini harekete geçiren imgelemelerin varlığıdır. Bu imgelemeler oyuna derin ve gizli bir anlam katar. Oyun; hiçliği, amaçsızlığı ve bekleyişin sıkıntılarını anlatır ama sıkıcılıktan çok
Devamı

Denis Diderot (1713-1784), kendisinden önce Voltaire’de olduğu gibi, onlara karşı cephe almadan önce Cizvitlerden çok iyi bir eğitim gördü. Bir meslek edinmeyi reddederek ödeneğinin kesilmesine rağmen çok uzun süre parlak bir öğrenci olarak eğitimine devam etti. Matematikten ve bilimlerden eski ve modern dillere kadar her alanda temel bilgileri adım adım kazandı. Bütün bu dönem, yıllar
Devamı

18. Yüzyıl Fransası’nda; bazı aydınlar, Newtoncı bilime ve Lockeçu felsefeye dayanan yeni düşünce tarzının sonuçlarını halkın katına indirerek okur kitleleri arasında yaygınlaşmasını sağladılar. Dinde özgür düşünceli, siyasette radikal yeni bir toplum ortaya çıktı. Öyle ki bunların ortaya attıkları düşünceler ve yarattıkları yeni toplum, aynı yüzyılın sonunda  yeni bir devletin kurulmasına kadar gidecekti. Bu aydınlardan belki de
Devamı

Amin Maalouf, 1949’da Lübnan’da doğdu. Ekonomi ve toplumbilim okuduktan sonra gazeteciliğe başladı ve 1976’dan beri Paris’te yaşıyor. Çeşitli yayın organlarında yöneticilik ve köşe yazarlığı yapmış olan Maalouf, bugün vaktinin çoğunu kitaplarını yazmaya ayırmaktadır. Çok iyi bildiği Asya ve Akdeniz çevresi kültürlerinin söylencelerini yapıtlarında başarıyla işleyen Maalouf; ilk kitabı Arapların Gözüyle Haçlı Seferleri (1983) ile tanındı
Devamı

Uluslararası arenada ağırlık sahibi devletlerin yapısı ve gelişmiş ekonomisi irdelendiğinde;  ekonomide eğitim ve teknolojik yeniliklere, AR-GE’ ye ayrılan hissenin büyüklüğünün bu ülkelerin ortak özelliği olduğu görülür. Halkın kültürünün korunması, ulusal bilincin ve beraberlik bilincinin oluşması o ülkede verilen eğitim ve öğretimin niteliğiyle orantılıdır. Halkın bilinçlenmesi eğitimle sağlanacağından eğitimi sadece okul sıralarına değil günlük yaşama, devletin
Devamı

Bugünlerde, Gazap Üzümleri’nden toplumsal bilincin derinliklerine kök salmış bir roman olarak söz etmek çok sıradandır. Ne var ki, bugüne kadar başka hiçbir yazar 1930’larda yaşanan afet niteliğindeki Büyük Bunalım’ı; aynı öfke ve politik sorumlulukla kayıt altına alamamıştır. (Peter Boxall’dan) Gazap Üzümleri her şeyden önce politik bir romandır. Yenilgiler, iftiralar, açlık ve kötü muamele; bunların hepsi
Devamı

Antik Çağ’da Batı, buyurgan erkeklerin dövüş ve siyaset arenasıyken; Doğu, üretken ana tanrıçaların ve kraliçelerin egemen olduğu zengin bir dünyaydı. Yarı çıplak, zarif bedenleriyle, ağır zırhlar içinde korunan Batılı erkeklere yalın kılıçla saldıran kadın savaşçılar, Amazonlar, Olba Kraliçesi Aba, Halikarnas’ta Kral Mausolos’un dul eşi Kraliçe Artemisis, Karya’da granitten Alinda kendini kuran Kraliçe Ada, Palmira Kraliçesi
Devamı

Roma, Ata Binmiş Dilenci Gibi Tanrılarının Korumasında Küstahlaşıp, Köleci Yasalarıyla Doğu Zenginliğine El Uzattı; Küçücük, Gözüpek, Mısırlı Bir Kadın da Cesur Yüreğini Onların Önüne Attı Adının Yunanca anlamı “Babasını Seven Tanrıça” olan Kleopatra, kendisinden öncekilere oranla Mısır’a çok daha fazla bağlı bir kraliçeydi. Firavunların inançlarını benimsemiş ve Mısır’ı binlerce yıl önceki zenginliğine ve gücüne ulaştırmak,
Devamı

XVI. Yüzyıl, inançları uğruna ölenlerin yüzyılıydı. On binlerce insan, tartışmalarına Tanrı’nın taraf olmaması için kendilerini feda ettiler. XVIII. Yüzyıl; özgürlük ve eşitlik uğruna ölenlerin yüzyılıydı. Yüz binlerce insan; despotlara, bağnazlara ve zalimlere karşı savaş açarak kendi kendileri yönetme, düşüncelerini istedikleri gibi dile getirebilmek için kendilerini feda ettiler. XX. Yüzyıl, kâr hedefli aşırı üretimin yerine kullanıma
Devamı