Alman modernizminin o dönemin hakim sanat akademisi olan Paris’ten uzak ve paralel bir temsilcisi olan Hans Thoma, Avrupa’nın Orsay ve Frankfurt dahil olmak üzere birçok önemli müzesinde pek çok ziyaretçi tarafından hayranlıkla seyrediliyor olmasına karşın birçok açıdan da Fransız modernistlerinden/empresyonistlerinden geri plandaymış gibi düşünülmektedir. Avrupa’da modern sanat açısından hayli önemli bir köşetaşı olduğuna inandığım sanatçının hayatına kısaca değinip sevdiğim birkaç eserini sizinle paylaşmak adına bu yazıyı hazırladım.
Çocukluğunu ve ilkgençliğini geçirdiği Bernau‘da 1853 senesinde dünyaya gelen Hans Thoma, resme dair ilk eğitimlerini gördüğü ve saat içlerine çizim yapmaya başladığı Furtwangen‘den sonra peyzaj çizimlerinde uğraşmak adına -ve karın tokluğuna çalışmak üzere- Bernau’ya geri döndü.
Eğitimi ve kısa çalışma hayatının ardından 1859 yılında Karlruhe Sanat Akademisi‘ne kabul gördü ve burada Descourdes, Schirmer ve Canon gibi isimlerden eğitim aldı. 1866 senesinde akademiden ayrılıp Düsseldorf’a gitti ve burada Otto Scholderer ile tanıştı. Kısa zaman içinde Scholderer ile Paris’e gitmek üzere anlaştılar. Paris’te bilhassa Courbet gibi modernistlerden esinlenen Thoma, Almanya’ya Münih’e döndüğünde o zaman için modern empresyonistlerden geri kalmayacak derece modernist bir pratik geliştirmişti ve adının geleceğin önemli ressamları arasında zikredilceğinin nişaneleri hissediliyordu. Öyle ki 1870 yılında Münih’e döndüğünde Thoma’nın çevresini Victor Müller, Wilhelm Leibl ve Arnold Böcklin gibi önemli sanat insanları oluşturuyordu. Aynı zamanda, ileride birlikte önemli işler yapacağı finansal destekçisi fizikçi Dr. Eiser ile de bu dönüşünde tanıştı.
1892’de Thoma ilk büyük komisyonunu mimar Simon Ravenstein’ın Frankfurt’taki evine Wagner operası sahnelerinden beş fresk resmetmek üzere aldı. 1890’da ilk büyük sergisini Munich Kunstverein’da açtı Münih Birliğine[1] katılmış oldu. 1899’de Karlsruhe Akademisi’nin sanat direktörlüğüne atandı ve burada profesör olarak işe başladı. İlerleyen senelerde Heidelberg Universitesi’nden fahri doktora ve Pour le Mérite[2] olmak üzere birçok armağan ile onurlandırıldı.
1919’da Karlsruhe’deki işine son veren Hans Thoma, ardında pek çok eser bırakarak 7 Kasım 1924’te hayata gözlerini yumdu.
Notlar
[1]: Münih Birliği (Alm. Münchener Secession), daha çok görsel sanatlar dalında eser veren sanatçıların sanatlarının kendi deyimleriyle paternal ve muhafazakar yönlerini korumak ve aynı zamanda ekonomik bir birlik üretmek adına kurdukları bir sanatçılar birliğidir.
[2]: Pour le Mérite, 1740’ta Prusya Kralı II. Frederik tarafından ortaya konulan bir onur nişanıdır. Askeri ve sivil hizmetlerde bulunan vatandaşları onurlandırmak için kullanırdı.
