2024’de izlediğim en iyi filmlerden biri kesinlikle ‘Happening’ yani Kürtaj’dı.
Bu filmi aralık ayına kadar izlemeyi pek düşünmemiştim aslında (kadın bedeni ile alakalı filmler beni çok yoruyor), fakat arkadaşımla otururken Fransa’da kürtajın artık tamamen yasal olduğunu ve anayasal güvence altına alındığını konuştuğumuz zaman bu film aklıma geldi ve “neden izlemiyorum ki?” dedim.
Happening, 2022 yılında Nobel edebiyat ödülüne layık görülen Fransız edebiyat profesörü Annie Ernaux’un 2000 tarihli romanına dayanan ve kendi hikayesini anlattığı, Diwan ve Marcia Romano’nun senaryosunu yazdığı, Audrey Diwan tarafından yönetilen Fransız drama filmi. Filmin başrollerinde Anamaria Vartolomei ve Luàna Bajrami yer alıyor.
Film 2021’de 78. Venedik Film festivalinde düzenlenen yarışmada dünya prömiyerine seçiliyor, sonrasında ise Altın Aslan’ı kazanıyor. Film 1963 yılında kürtajın Fransa da yasak olduğu zamanlarda geçiyor. Üniversite de çalışkan bir öğrenci olan Annie’nin sevdiği adamla yaşadığı ilişkiden sonra hamile kalmasıyla hayatı ve gelecek planları alt üst olur. Sınavlardan düşük notlar almaya başlar, sınıfın en parlak öğrencisiyken hocalarının gözünden düşer. Bütün bunların düzelmesi ve geleceğinin alt üst olmaması için tek bir çare vardır, o da kürtaj. Fakat bu da bir hayli zordur, çünkü merdiven altı yerlerde kürtaj olan kadınların bir çoğu düzgün hijyen koşulları olmadığı için büyük acılar çekerek ölmektedir.
Yine de Annie, bunların hepsini göze almıştır ne olursa olsun kimse öğrenmeden o bebekten kurtulmalıdır. Bunun içinde bir arkadaşının tavsiye ettiği bir kadına gitmek ister, fakat paraya ihtiyacı vardır bu işlem için. Bu yüzden de tüm eşyalarını değerinin altına satar.
Kadına gider ve işlemi olur. Fakat bir şeyler ters gider ve kadın ikinci kez yapması gerektiğini söyler. Bunun üzerine Annie hiç beklemeden onaylar işlemi, ne pahasına olursa olsun kendi canı dahil hiç bir şeyi önemsemez. Fakat ikinci işlemin yarattığı komplikasyonlar neticesinde kanaması çok artar ve kendini zar zor yurt odasına atar. Yatağında kıvranır, acı çeker ama kimseye duyurmaması gerektir. Kan ter içinde kıvranırken odasından gelen sesleri duyan Annie’yle araları pek de iyi olmayan arkadaşı gelir ve onu o halde görünce yardım etmek ister. Tuvalete götürür ve nihayetinde bebek düşer, ancak Annie’nin kanaması devam eder ve eğer hastaneye götürülürse ve doktor kürtaj yapıldığını anlayıp kayda o şekilde geçirirse büyük bir suç olan kürtajdan dolayı yargılanmak zorunda kalacaktır…
Tabii hikaye burada bitmiyor ama bence kendiniz izlemeniz gerek ve bu yüzden devamını anlatmayacağım. Film bize gerçek bir dramı yaşatıyor, özellikle Fransız etkisi hem erotizm yönüyle hem de psikolojik drama yönüyle bence oldukça etkileyici.
Filmi izlediğiniz zaman bir kadın olarak etkilenmemeniz mümkün değil kanımca, herkes için çok yaşanabilir bir durum aslında. Kürtaj bir çok ülkede çok tartışmalı bir konu, gerek dini açıdan gerekse felsefi veya politik açıdan olsun. Kürtaj yaptırmak istersiniz veya istemezsiniz bu kimseyi ilgilendirmez veyahut ilgilendirmemeli, fakat hem bu film özelinde hem de politik açıdan kürtaj yalnızca bir bebeğin hayatını sonlandırmak değildir; aynı zamanda o bebeğin veya hücrenin uygun koşullarda, şartlarda veya anne ve babanın psikolojik olarak hazır olmadıkları zaman bebeğin zarar kötü bir yaşam sürmemesi için gerekli bir işlemdir. Bir çocuk dünyaya getirmek yalnızca doğurmak değildir, aynı şekilde getirdiğiniz çocuğun temek bakımını da yapabilmeniz gerekir ve ona şefkat göstermeniz gerekir. Eğer ki maddi veya manevi açıdan bunları sağlayamıyorsanız ne anlamı kalır ki o yavrunun dünyaya gelmesinin?
Bu film yalnızca genç bir kızın değil, daha nice bu gibi zorluklarla karşılaşan, karşılaşmış kadınların ayak sesleridir. Cinsel özgürlük – bir insanın bedeni üzerinde söz sahibi olması – ki eğer karşılıklı rıza varsa kimsenin karışmaması gerekir; din, vicdan hürriyeti gibi. Fakat ne yazık ki her çağda olduğu gibi bu çağda da görüyoruz ki bilhassa kadınların cinsel özgürlükleri oldukça kısıtlı. Fransa’da 1960’lı yıllarda kürtaj yasağının olması ve şu anda tamamen legal bir hale gelmesi artı olarak anayasa ile güvence altına almaları büyük bir ilerlemedir Fransız kadınları için, umarım ki bizim ülkemizde de bu şekilde kadın haklarında ilerleme kaydederiz ve 2025’in ilk günlerinde yazdığım bu cümleleri 2025’in sonuna geldiğimizde umuyorum ki geçmiş zamanı kullanarak söyleriz.
Kaynakça:
