Bu yazımı çevremde artık sıkça regl öncesi depresyon hakkında yorumlar duyduğum için yazmaya karar verdim. “Kadınlık hormonlarının çokluğu” veya “kadınlara özel hormonların artması” en çok dile getirilen neden olarak karşıma çıkmakta. Ben de ne oluyor bu hormonlara diye bilimsel açıdan bir bakmak istedim.
Menstruasyon döngüsünün bir parçası olan reglin sağlıklı bir kadında ayda bir yaşandığı gerçeğini hepimiz biliyoruz. Kişiden kişiye göre bu döngünün süresi değişebiliyor, kimisi 25 günde bir kimisi ise 36 günde bir bu döngüyü tamamlayabiliyor. Regl süresince vücut dışına çıkan kan miktarı ise 10ml ile 35ml arasında değişiyor. Ama 540ml’ye çıkabildiği zamanlar da görülmüş. Popüler kültür sayesinde 3 ila 7 gün arası süren regl öncesinde yaşanan sendromun ismini hepimiz biliyoruz artık: Pre Menstrual Sendrom (PMS).
https://www.youtube.com/watch?v=CAZ5Z5peDhA
Peki kadınların vücudunda bu “PMS”ismi verilen dönemde ne oluyor?
Öncelikle şunu söyleyerek başlamalıyım ki östrojen artmıyor. Hatta östrojen seviyesinin azalması bu olası depresyonu tetikliyor diyebilirim. Öyle ki bu tarz depresyonlarda östrojen takviyesi almanın çok daha yararlı olduğu söyleniyor bilimsel makalelerde. (Kaynakçada bulabilirsiniz.)
Vücutta tek hormon yok tabii, lüteinleştirici hormon, folikül uyarıcı hormon ve progestron da var işin içinde. Lüteinleştirici hormon, olası PMS döneminin hemen öncesinde ovulasyonun yani yumurtlamanın başlamasını sağlıyor. Folikül uyarıcı hormonla yumurtanın olgunlaşması sağlanıyor ve bu sıralarda östrojen en yüksek değerlerine ulaşıyor. Ovulasyon döneminde de acı çekebiliyor kadınlar. Bu acıya ise Mittelschmerz deniyor. Almanca olan bu kelimenin orta ve acı kelimelerinin birleşmesinden geldiğini farketmişsinizdir. Bu acının yumurtlama sırasında salgılanan sıvılar ve ortaya çıkan kan yüzünden kaynaklanabileceğini söylüyor bilim.
Progesterona gelecek olursak, kendisinin en önemli etkilerinden biri rahim içi duvarını kalınlaştırmak. Bu kalınlaşan duvar regl döneminde yırtılarak dışarı atılıyor. PMS olarak adlandırdığımız dönemin hemen öncesinde progesteron miktarı en üst seviyeye ulaşıyor. Bu ise uyku hali ve yorgunluk hissine neden oluyor.
Gel gelelim regl öncesindeki o gergin haftaya. PMS. Kadını kadın yapan östrojen ve progesteron hormonu azalışa geçiyor. Erkeklerdeki seviyeye inmese de oldukça azaldığını söylemek gerek. Yani PMS, hormonların çokluğundan değil de azalma sürecinden dolayı oluyor.
Sonuç olarak PMS’in hormonlardan kaynakladığını söyleyebiliriz ama çoğunlukla dile getirildiği gibi hormonların “coşması” ile alakası olduğu söylenemez.
Kapak fotoğrafı:
http://cdn.oowomaniya.com/voices/wp-content/uploads/2015/12/PMS-is-real.png
Hormon grafigi:
http://drbulentkahraman.com/wp-content/uploads/menstruel-siklus-hormon-dengesi.jpg
Kaynakça:
http://www.cemcor.ubc.ca/resources/very-heavy-menstrual-flow
http://www.hemingways.org/GIDinfo/hrt_ref.htm
https://www.womenshealth.gov/publications/our-publications/fact-sheet/premenstrual-syndrome.html
