Kütüphaneye her girdiğimizde aslında onlarla karşılaşıyoruz. Onların resimleri kütüphanemizin duvarlarını süslüyor. Onlar kitapları dünyaca okunan Bilkentli yazarlar. Biz de GazeteBilkent Kampüs Birimi olarak bir yazı dizisi hazırlayarak, bu değerli akademisyenlerimizin daha yakından tanınmasına vesile olalım istedik. Yazı dizimizin bu ilk yazısında, Uluslararası İlişkiler Bölümü öğretim üyesi ve dünyaca ünlü İskoç tarihçi Prof. Dr. Norman Stone’u konuk ediyoruz. Keyifli okumalar…
Yakınçağ’da Orta ve Doğu Avrupa tarihi konularında uzman İskoç tarihçi Profesör Norman Stone, akademik hayatına Cambridge Üniversitesi’nde Rusya Tarihi dalında öğretim üyesi olarak başladı. Uzun yıllar bu üniversitede görev yaptıktan sonra 1984 senesinde Oxford Üniversitesi’nin Modern Tarih Profesörlüğüne tayin edildi. Yüzlerce bilimsel makale kaleme alan Stone, 1980’li yıllarda İngiltere’nin tanınmış gazetelerinden The Sunday Times’ta haftalık yorumlar yazdı, BBC ve diğer İngiliz kanallarında sık sık Doğu Avrupa ve Rusya gelişmelerini değerlendirdi.
Norman Stone, 1980’li yılların ikinci yarısında o zamanki İngiltere Başbakanı Margaret Thatcher’a dış politika danışmanlığı yaptı. Thatcher’ın konuşma metinlerini yazan ve Almanya konusunda danışmanlık yapan ünlü tarihçi, Türkiye’ye ilk defa Nisan 1995’te Bilkent Üniversitesi tarafından düzenlenen Uluslararası Bosna-Hersek Konferansı vesilesiyle geldi. 1995-1996 öğretim yılında Bilkent Üniversitesi’nde ‘misafir profesör’ sıfatıyla dersler veren Stone, Mart 1997 tarihinden itibaren Oxford Üniversitesi’ndeki görevinden istifa ederek Bilkent Üniversitesi’nde tam kadrolu profesör olarak çalışmaya başlamıştır. 2005’te Koç Üniversitesi’ne transfer olan Stone, Koç’un yanı sıra Boğaziçi Üniversitesi’nde de part-time ders verdi. Stone 2007 yılında ise Bilkent’e geri döndü.
Başta Rusça, Almanca olmak üzere Lehçe, Çekçe, Slovakça, Macarca gibi Orta ve Doğu Avrupa lisanlarını gayet iyi düzeyde bilen Stone, ayrıca Fransızca, İtalyanca ve İspanyolca gibi Batı Avrupa lisanlarına da fevkalade hakim durumdadır.
Ünlü tarihçi Norman Stone hakkında ulusal ve uluslararası medyada sık sık haberler çıkıyor. Çıkan haberlere kısaca bir göz atalım.
1915 Olaylarının soykırım olmadığı tezini savunan Stone’un bu konudaki kitaplarının basımı bazı yayınevleri tarafından reddedildi ve hakkında bu konuda gazetelerde yazdığı makalelerden dolayı davalar açıldı. Stone, 2011 yılında Fransa parlamentosunda oylanmasına karar verilen sözde Ermeni soykırım yasa tasarısını, “çöp, saçma, rezil” kelimeleriyle değerlendirmiş ve “Oraya gidip böyle bir soykırımın olmadığı ben haykıracağım.” demişti.
2007 yılında İngiltere’de yayınlanan ve Stone’a geniş yer ayıran The Spectator dergisi, Stone için “Oxford’un kaybı, Türkiye’nin kazancı” yorumunda bulundu. Bu röportajda Türk öğrenciler İngiliz karşıtları için örnek diyen Stone, Türk öğrencilerin İngilizlere göre daha akıllı, daha çalışkan olduklarını, “üstelik daha az koktuklarını” söyledi.
Stone, Ankara’ya ayak basar basmaz nasıl bir Türk milliyetçisi olduğunu Sunday Times gazetesine verdiği röportajda şu sözlerle anlatıyor: “Ankara’ya ayak basar basmaz sigara içilmez levhasının altında sigara içen bir görevli gördüm ve Türk milliyetçisi oldum. Bu, ülke ile ilgili önemli ipuçları veriyordu. Esneklik, hoşgörü… Bir de ben sigara tiryakisiyim. Tam bana göre burası diye düşündüm.”
Eserleri
1) The Eastern Front, 1914-1917 (1975)
2) Hitler (1980)
3) Europe Transformed, 1878-1919 (1983)
4) Czechoslovakia: Crossroads and Crises, 1918-88 (1989)
5) The Times Atlas of World History (1989)
6) The Other Russia (1990)
7) World War One: A Short History (2007)
8) The Atlantic and Its Enemies: A Personal History of the Cold War (2010)
9) Turkey: A Short History (2011)
