“Size bir şey söyleyeyim mi, bana nasip olanlar, kimseye olmamıştır. Ben on bin kadının yaşamını kendi yaşamıma sığdırmış bir kadınım.”
Müzeyyen Senar
“Cumhuriyetin Divası” Müzeyyen Senar’ı, 8 Şubat’ta kaybettik. Yakınlarının ve sevenlerinin başı sağolsun.
1918 yılında Bursa’da doğan Müzeyyen Senar’ın ilk hocası, Bursa’da düğün ve mevlitlere çağrılan annesi Zehra Hanım olur. Altı yaşındayken birçok türküyü ezbere bilen Müzeyyen, düğünlerde ve hamam eğlencelerinde insanları sesine hayran bırakır. Annesi, babasını ve kendisini terk ettikten sonra bir gece Müzeyyen; babasının cebinden aldığı iki lirayla İstanbul’a kaçar. Üsküdar Musiki Cemiyeti’ne, ardından da Şark Musiki Cemiyeti’ne kaydolur. Güçlü sesi, kısa sürede dikkatleri çeker ve dönemin büyük üstatları; Sadettin Kaynak, Selahattin Pınar gibi isimlerden ders alır. İstanbul Radyosu’nda şarkı söylemeye başlayan Müzeyyen Senar, keşfedildikçe İstanbul gazinolarında sahneye çıkar. Ankara Radyosu’nun ilk yayınlarında onun sesi dinlenir. Sahne hayatına belli bir süre sonra son veren Müzeyyen Senar, ara ara küçük çaplı organizasyonlarda mikrofonu eline alır.
Müzeyyen Senar, 1998 yılında devlet sanatçısı seçilir.
2006 yılında rahatsızlanan sanatçı, vücudunun sol tarafından felç geçirmiş ve sesini kaybetmiştir. 8 Şubat 2015’te ise, sabah saat yedi buçukta, bir süredir tedavi gördüğü Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi’nde aramızdan ayrıldı.
Atatürk’ün en sevdiği sanatçılardan olan Müzeyyen Senar, onun huzurunda birçok kez sahne aldı. Dolmabahçe Sarayı’nda, Bursa Çelik Palas Otel’de ve Ege Vapuru’nda, Mustafa Kemal için şarkılar söyler. Atatürk, Müzeyyen Senar’ı son kez Savarona’da dinler, ondan ‘Cana Rakibi Handan Edersin’i söylemesini ister.
Hayatı boyunca üç evlilik yaptı Müzeyyen Senar. İlk kocası Ali Senar’dı. 17 yaşında Ali Bey’le evlenen Senar; kocasından, kendisini Atatürk dahil birçok kimseden kıskandığı için ayrılmak zorunda kaldı. Ancak boşandıktan sonra, Soyadı Kanunu’yla aldığı ‘Dombayoğlu’ soyadına geri dönmedi. Hep Müzeyyen Senar olarak kaldı. Ardından Ercüment Işıl ile ikinci evliliğini gerçekleştirdi. Müzeyyen Senar nikah masasına son kez, Suudi Arabistan Büyükelçisi Tevfik Hamza’yla oturdu. Tevfik Hamza, Müzeyyen Senar’ın en çok sevdiği adam olacaktı. Suudi Arabistan hükümeti bu evliliği Müzeyyen Senar’ın şarkıcı kimliğinden dolayı onaylamadı, bu nedenle ayrıldılar. Müzeyyen Senar, Tevfik Hamza için şu sözleri sarf etmiştir: “O gerçekten adam gibi adamdı. Hayatımda ilk kez bir erkeğin, omuzlarımdan bütün yükü alarak beni sevebileceğini onda gördüm.”
Hiçbir evliliğinde gelinlik giymeyen Müzeyyen Senar; şarkılarında dinleyenlerini derinden etkileyen, aşk acısıyla dolu o sözlerine rağmen; “Öyle kimselere vurulmadım. Hep erkekler musallat oldu bana.” demiştir.
Müzeyyen Senar’ın bir başka bilinmeyen yönü ise, çocukken kekeme olmasıdır. Bu nedenle, on yıl boyunca konuşurken oldukça zorlanmıştır. Senar bu sıkıntısını, şarkılar söyleyerek atlatmıştır: “Müthiş üzüntülüydüm. Konuşamamak beni kahrediyordu… Ancak bugün düşündüğümde, sanki Tanrı bana başka bir şey vermek için kekeme olmamı istemişti. Çünkü konuşamayınca şarkı söylemeye mecbur kalıyordum. Yeni bir usul geliştirmiştim. Artık anlatmak istediklerimi şarkı söyleyerek ifade etmeye başlamıştım. Yani sürekli şarkı söyleyen bir insan haline gelmiştim. Bu herhalde sesimin volümüne ve kalitesine olumlu etki yapmış olmalıdır. Çünkü bazı heceleri çıkarmak için gırtlaktan farklı sesler çıkartmak durumunda kalıyordum. İşe iyi tarafından bakmak gerekirse, kekeme olmasaydım, belki bugünkü Müzeyyen Senar olamazdım.”
‘Müzeyyen Senar ile Bir Ömre Bedel’ albümü, 1998 yılında yayınlanmıştır. Senar bu albümde; Sezen Aksu, Tarkan, Levent Yüksel, Şebnem Ferah gibi isimlerle düet yapmıştır. Müzeyyen Senar, 2008 yılında yayınlanan ‘Atatürk’ün Sevdiği Şarkılar’ albümündeki şarkıları Safiye Ayla ile birlikte seslendirmiştir.
Önce Zeki Müren, daha sonra da Bülent Ersoy; henüz meşhur değillerken kendilerini dinlemesi için Müzeyyen Senar’ın kapısını çaldılar.
Müzeyyen Senar’ı dinlemenin, yaşı ya da zamanı olmadı bugüne kadar. O; birilerinin evine, sofrasına her zaman şarkılarıyla konuk oldu. Berrak ve güzel sesiyle, dertten anlayan sözleriyle; her zaman sevenlerinin derdine eşlik etti. Bugünden sonra da öyle olacak.
[box_light]
Kaynakça:
http://tr.wikipedia.org/wiki/Müzeyyen_Senar_ile_Bir_Ömre_Bedel
http://tr.wikipedia.org/wiki/Müzeyyen_Senar
Dikici, Nazir. ‘Cumhuriyet’in Divası Müzeyyen Senar (Türk Musikisi’nin 75 Yıllık Hikâyesi)’,Remzi Kitabevi, İstanbul, 2005.
http://hurarsiv.hurriyet.com.tr/goster/haber.aspx?id=319350
http://arsiv.takvim.com.tr/2007/08/24/yaz1711-3160-149.html (20-25 Ağustos 2007 arasındaki röportaj dizisinin kısmıdır.)
[/box_light]
Behzat
Güzel bir çalışma olmuş.Kendi yorum ve tespitlerine daha çok yer vermeni tavsiye ederim.