Altibox Norway Chess’te Zafer Carlsen’in

Aylardan beri dünyayı etkisi altında tutan Covid-19 pandemisi bütün sporları olduğu gibi satrancı da etkilemiş durumda. Mart ayından itibaren yüz yüze turnuvalara dünya genelinde ara verilirken büyükusta seviyesinde satranç Magnus Carlsen Chess Tour’un başını çektiği online turnuvalarla devam etti.  Ancak normalleşme süreciyle beraber pandeminin etkisinin görece az olduğu bir yer olan Norveç’te pandemi sonrası oyuncuların maske vb. zorunluluğunun olmadığı ilk yüz yüze turnuva 5-16 Ekim tarihlerinde düzenlendi. Turnuvada dünya şampiyonu Magnus Carlsen, dünyanın 2 numarası Fabiano Caruana, Levon Aronian,  Jan-Krysztof Duda, Alireza Firouzja ve Aryan Tari çift turlu döner formatta oyuncuların ilk 40 hamle için 2 saati ve sonrasında 40. hamleden itibaren her hamlede 10 saniye eklemeli zaman kontrolünde mücadele etti. Turnuva kuralları gereği beraberlikle biten oyunlarda kazanan beyazların 10 dakikasına siyahların 7 dakikasının olduğu ve beraberlik durumunda siyahın kazanmış sayıldığı Armageddon oyunuyla belirlenirken bu durum da puanlamaya ağır parti oyununda kazananın 3 kaybedenin 0, Armageddon oyununda kazananın 1.5, kaybedenin 1 puan alacağı şekilde yansıdı.

Turnuvanın ilk turu en heyecanlı eşleşmelerden Carlsen-Aronian oyununa sahne olurken siyah taşlarla oynayan dünya şampiyonu oyun ortasında hafif üstün olduğu bir konumda hamle tekrarıyla berabereyi kabul etmesinin ardından Armageddon oyununda oldukça zor duruma düşse de kısıtlı zamanda daha iyi oynamayı başardı ve siyahla kazanarak maçtan 1.5 puanla ayrıldı. Son zamanların parlayan yıldızı 17 yaşındaki Alireza Firouzja Duda’ya karşı siyah taşlarla rakibinin zehirli piyon olarak nitelendirilen bir piyonu alıp kendisine atak yapabileceği hatlar açmasını oldukça iyi değerlendirdi ve turnuvaya bir ağır parti galibiyetiyle başladı.  Turnuvanın zayıf halkası denebilecek Aryan Tari’ye karşı siyah taşlarla oynayan Caruana ise açılışta piyon feda etmesinin ardından oyun ortasında inisiyatifi ele geçirdi ve iyi ata kötü fil konumunu oldukça öğretici biçimde oynayarak turnuvaya 3 puanla başladı. İkinci turda turun oyununda birkaç yıl içinde unvan maçında karşı karşıya görebileceğimiz Carlsen ve Firouzja karşılaşırken ağır parti oyununda siyah taşlarla rahat bir berabere alan Firouzja Armageddon’da başından sonuna üstün olduğu oyunda süresinin bitmesine engel olamadı ve maçtan mağlubiyetle ayrıldı. Caruana ve Aronian Duda ve Tari’ye karşı beyaz taşlarla görece rahat galibiyetler alırken Firouzja üçüncü turda dünyanın 2 numarası olan Caruana’yı Armageddon oyununda devirerek bir önceki turdaki mağlubiyetini telafı etmeyi başardı. Carlsen Tari karşısında siyahlarla ilk ağır parti galibiyetini alırken Aronian da turnuvaya çok kötü başlayan Duda’ya karşı oldukça öğretici bir kale oyunsonu kazanarak Caruana ile beraber zirveye oturdu.

Kendine has giyim tarzıyla dikkat çeken Aronian 14 elo kazancıyla başarılı bir turnuva geçirdi.

Dördüncü turda son unvan maçında karşı karşıya gelen Carlsen ve Caruana’nın karşılaşmasında şampiyon rakibinin şüpheli piyon fedasını dakik bir biçimde cezalandırdı ve liderliğe oturdu. Firouzja üst üste ikinci Armageddon galibiyetini Aronian karşısında alırken Duda-Tari karşılaşmasında da Armageddon’da gülen taraf Tari oldu.  5. turda ise satrançseverleri oldukça büyük bir sürpriz bekliyordu.  2018 yılının Temmuz ayında Shakriyar Mamedyarov’a kaybettiği oyundan beri klasik satrançta 125 oyundur kaybetmeyen ve bu alandaki rekoru kırmış olan Carlsen kabus gibi bir turnuva geçiren Duda’ya karşı siyah taşlarla kaybetti ve bu inanılması güç seri son bulmuş oldu. Aronian Caruana’yı siyah taşlarla oldukça güçlü bir oyunla mağlup ederek tek başına lider olurken Firouzja da Tari’ye karşı ağır parti oyununda kazandı. Yenilmezlik serisi biten Carlsen bir sonraki turda Duda’dan rövanşı ezici bir oyunla aldı ve Aronian’ın Caruana’ya kaybetmesiyle Tari’ye karşı kazanan Firouzja’nın arkasında ikinci sıraya yerleşti. 7.turda Carlsen’e karşı beyazlarla oynayan Caruana oldukça kuvvetli bir hazırlığını oynamasının ardından büyük bir süre ve konum üstünlüğü elde etti ancak şampiyon alışıldık biçimde zor konumu savundu ve Armageddon’da kazanarak 1.5 puanın sahibi oldu.  Üst sıraları ilgilendiren diğer oyunda ağır parti oyununun berabere bitmesinin ardından Firouzja’ya karşı siyahlarla oynayan Aronian Armegeddon’da çok üstün konum elde etmesine rağmen bayrağının düşmesine engel olamayarak üçüncü Armageddon mağlubiyetini aldı ve genç yıldız liderliğini sürdürdü.

Son dünya şampiyonası finalisti Caruana ve Aronian-5.tur

Son 3 tura lider giren 17 yaşındaki Firouzja Caruana’ya karşı ağır parti oyununda rahat biçimde berabereyi tutsa da Armageddon’da açılıştan üstün çıkan Amerikalı, genç rakibine şans tanımadı ve Tari’ye karşı kazanan Carlsen 2 tur kala liderliğe oturdu. Aronian bu kez de Duda’ya karşı Armageddon’da kaybederken 9.turda turnuvanın finali niteliğindeki bir maç oynandı.  Beyaz taşlarla oynayan Firouzja açılıştan hafif üstün çıkmasına rağmen Carlsen kendisinden defalarca gördüğümüz şekilde önce oyunu eşitledi, ardından da eşit konumda rakibine yavaş yavaş baskı kurarak galibiyeti zorlamaya başladı. Ancak baskıdan bir sonuç çıkmamasıyla oyun berabere bir piyon oyunsonuna kaldı ve herkes bir Armageddon oyunu beklerken oldukça basit bir hata yapan Firouzja maçtan mağlubiyetle ayrıldı ve Carlsen bitime bir tur kala turnuvayı kazanmayı garantiledi. Tari karşısında ağır partide oldukça zor bir durumdan kurtulan Aronian turnuvadaki ilk Armageddon galibiyetini alırken Caruana da Duda’yı Armageddon’da mağlup etti ve ikincilik iddiasını son tura taşıdı. Son turda şampiyona karşı siyahlarla kuvvetli bir oyun oynayarak kazanan Aronian Firouzja’nın  da Duda’yı yenmesiyle genç yıldızın ardından 3. oldu. Caruana ise Tari’yi Armageddon oyununda mağlup etti ve turnuvayı 15.5 puanla 4.bitirdi. Jan Krysztof Duda 9.5 ve Aryan Tari de 3.5 puanla son 2 sırayı aldılar.

Firouzja sondan bir önceki tur şampiyonla oynadığı oyunu kazansa tarihi bir turnuva zaferine imza atabilirdi.

Turnuvayı kazanan Magnus Carlsen alışılmış bir durumu bize bir kez daha yaşatmış oldu, kendisini tebrik etmekle beraber turnuvanın asıl yıldızının Alireza Firouzja olduğunu söylemenin yersiz olmayacağını düşünüyorum. Son zamanların yükselen yıldızı dünyanın ilk 2 numarası ve yıllardır ilk 10’un değişmez bir oyuncusu olan Aronian’ın arasında turnuvanın başından sonuna kadar zirve için mücadele etmeyi başardı ve dünya şampiyonunun ardında haklı bir ikincilik elde etti.  Firouzja bu şekilde devam ederse bu ikiliyi çok uzun olmayan bir zaman içinde unvan maçında karşı karşıya görmemiz gayet olası görünüyor. Levon Aronian başarılı turnuva performansını son tur Carlsen’i yenerek taçlandırırken Armageddon oyunlarında biraz daha başarılı olsa sonuç daha farklı olabilirdi. Turnuvaya oldukça iyi başlayan Caruana ise performansını turnuvanın kalanına yansıtamayınca dördüncülükle yetinmek zorunda kaldı ve beklentileri karşılayamadı.  Bu turnuvanın masa başı turnuvalar için bir başlangıç olmasını ve ülkemizde de bu şekilde turnuvaların başlayacağı koşulların bir an önce oluşmasını ümit ediyoruz.

Leave a Reply