23-27 Mart tarihleri arasında ekonomide öne çıkan gelişmelerden bahsedeceğimiz bu yazıda, hafta boyunca Türkiye ve dünya ekonomisinde gündem olan haberleri başlıklar halinde bulabilirsiniz. Tüketici Güven Endeksinin ve açlık sınırı verilerinin açıklandığı bu haftanın öne çıkan haberleri arasında; benzin fiyatlarında yaşanan zam, meclisten geçen torba kanun, Bakan Zeybekçi’ nin yakında açıklanacak olan ekonomik verilere yönelik tahminleri, dolar ve altının seyri bulunmaktadır.
Tüketici Güveni Azaldı
23 Mart Pazartesi, TÜİK ve Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın birlikte yürüttüğü tüketici eğilim anketi sonuçlarından yola çıkılarak hesaplanan Tüketici Güven Endeksi verisi açıklandı ve mart ayı içerisinde, bir önceki aya göre yüzde 5,4 azalarak 64,39 oldu.
Tüketici Güven Endeksinin ve tüketici eğilim anketinin işlevinden kısaca bahsetmek gerekirse, bu veriler tüketicilerin kişisel mali durumlarından, ekonomiye dair beklentilerinden ve gelecekte yapacakları harcama ve tasarruflarına ilişkin kararlarından yola çıkarak halkın gözünden genel ekonomiye yönelik bir durum değerlendirmesi yapılmasına olanak sağlamaktadır. Bu endekse dahil olan ve ölçülen diğer bir endeks ise tasarruf etme ihtimali endeksidir. Tasarruf endeksinde son ölçümlere göre yüzde 17,5 oranında azalma yaşandı. Şubatta 25 puan olan endeks, martta 20,6’ya geriledi. Bu düşüş, tüketicilerin gelecek 12 aylık dönemde tasarruf etme ihtimallerinin bir önceki aya göre azaldığını gösteriyor. Düşük tasarruf oranı zaten ülkemizin en başta gelen sorunlarından birisi. Bu veriyi de göz önüne aldığımızda gelecek günlere dair bu konudaki ümitsizliğimizin daha da arttığını söyleyebiliriz.
Tüketici Güven Endeksinin, 0-200 aralığında değer alan bir veri olduğunu da belirtelim. Bu verinin 100’den büyük olması tüketici güveninde iyimser senaryoyu yansıtırken, 100’den küçük olması tüketici güveninin kötümser durumda olduğunu göstermektedir.
Zeybekçi: Tek Problemimiz Faiz Oranlarının Hala Çok Yüksek Oluşu
Ekonomi Bakanı Zeybekçi her hafta üzerinde durulmaya devam edilen faiz oranlarının yüksek oluşu meselesiyle ilgili bu hafta da açıklamada yaptı ve “Tek problemimiz faiz oranlarının hala çok yüksek oluşu” ifadesinde bulundu.
Bakan Zeybekçi, faiz oranlarının yanı sıra enflasyon ve büyüme tahminlerinden bahsetti. Enflasyon hakkındaki tahminlerini “2015 sonunda Türkiye’nin ortalama enflasyonu yüzde 5,5’ler seviyesine gelecek” cümlesiyle ifade eden Bakan Zeybekçi, 2015 birinci çeyreğe ait büyüme oranının negatif gelmeyeceğini belirtti. Aynı zamanda büyüme ve ihracat verilerindeki düzelmenin, marttan sonra hız kazanacağını bekledikleri açıklamasında bulundu. Zeybekçi’nin açıklamalarında yer verdiği diğer bir veri ise 2014 büyüme oranı. Büyümenin 2014’te yüzde 2.8-3 aralığında geleceğini tahmin ettiğini ifade etti. 2014 yılına ait büyüme oranının, önümüzdeki hafta salı günü açıklanacağını belirtelim.
Benzine 6 Kuruş Zam Geldi
Petrol fiyatlarındaki düşüş sebebiyle bir süredir kendisini unutturan benzin zammı hayatımıza geri döndü. Benzinin litre fiyatına 6 kuruş zam geldi. Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu (EPDK) 27 Mart’tan itibaren il bazında uygulanacak kurşunsuz benzin tavan fiyatlarını belirledi. Buna göre, İstanbul’da kurşunsuz benzinin litre fiyatı 4,42 lira, Ankara’da 4,45 lira, İzmir’de ise 4,44 lira olacak. Diğer illerde ise benzinin litre fiyatı 4,42 ile 4,60 lira arasında değişecek.
Açlık Sınırı 1301 TL
Bu hafta açıklanan diğer bir veri ise açlık sınırı. Türk-İş’in yaptığı araştırmaya göre, mart ayında, 4 kişilik bir ailenin açlık sınırı 1301 TL, yoksulluk sınırı da 4238 lira olarak hesaplandı. Bu konu hakkında daha fazla bilgi edinmek için Ekonomi ve İş dünyası yazarlarımızdan Oğuz Kaan Karakoyun’un bu hafta yayınlanan “Fakir Daha Fakir, Zengin Daha Zengin” başlıklı yazısını okumanızı tavsiye ederim.
Çocuk Yardımını İçeren Torba Kanun Meclisten Geçti
İlk konuşulmaya başladığında büyük yankı uyandıran çocuk yardımı ve 27 yaşını doldurmadan ilk evliliklerini yapıp çeyiz hesabı açan çiftlere ödenecek devlet katkısını içeren torba kanun, bugün meclisten geçti. Daha önce de konuşulduğu üzere, kabul edilen düzenlemeyle birinci çocuk için 300, ikinci çocuk için 400, üçüncü ve sonraki çocuklar için 600 lira doğum yardımı yapılacak.
Dolar
Bu hafta yine dalgalı bir seyir izleyen dolar, hafta içerisinde TCMB ve politika kanadı arasındaki gerilimlerin hafiflemesi ve FED’in yıl ortasında faiz oranlarını arttıracağı beklentilerini azaltması sonucu 2.55’lere kadar düştü. Fakat, Çarşamba günü Moody’s’in Türk bankacılık sektörünün görünümünün negatif olduğunu belirten raporu ve Yemen’deki isyancılara karşı Suudi Arabistan’ın öncülüğünde 10 ülkenin katılımıyla gerçekleştirilen operasyonun ardından tırmanışa geçen dolar/TL kuru, dün 2.61 liranın üzeri ve 2.59’un aşağısı arasında dalgalı bir seyir izledi. Haftayı 2.60’la kapattı.
Altın Fiyatı 2,5 Yılın En Yükseğinde
Bu hafta içerisinde uluslararası piyasalarda altın fiyatlarında gerileme yaşanırken, Türkiye piyasasında altının gramı 102 lirayı aşarak 2.5 yılın en yükseğini gördü. Çeyrek altın ise sadece bu hafta içerisinde 8 lira değer kazandı.
