Biyoloji dersinde gördüğümüz yumuşakçaları hatırlarsınız. Kimisinin kabuğu vardır ve denizde yaşarlar. O kabuk genelde matematik dersindeki fraktallar konusunun kapak fotoğrafı olur fakat bu yazıda o kabuğun marifetlerinden bahsedeceğiz.
Nautilus adlı yumuşakça kabuğunun içerisinde ismi Türkçe’de henüz verilmemiş olan adlı canlı dokudan oluşan tüpsü yapıya sahiptir. Nautilus’un kabuğunun içinde bölmeler yer alır. Yumuşakçamız kabuğunun içerisindeki tüpsü yapıyla bölmelerde yer alan sıvı ve gaz hacmini ayarlayarak suya batıp batmayacağını ayarlar. Bölmeler arası gaz ve sıvı alışverişi osmozla gerçekleşir. Bu enerji harcanmadan yapılan bir geçiş tarzıdır. Bu geçişler sırasında bölmelerin içinde bulunan sıvının iyon derişimi değişir. İyonlar diğer bölmelere aktif taşımayla geçirilir. Bu iyonlar genellikle sodyum ve klorür olur. Sodyum ve klorür bir bölmede azaldıkça su seyreltik olmaya başlar. Deniz ve okyanus suyundan daha seyreltik olan bu su, bölmeden bölmeye geçerek dışarıya difüzyonla çıkar.
Kabuğun içinden çıkan suyun bu hareketi kabuğun içerisindeki gazın basıncının düşmesine neden olur. Kabuğun içerisindeki bu basınç düşüşü yumuşakçanın vücut sıvılarının içerisinde ve kabuk yüzeyinde çözünmüş olan gazların (nitrojen, oksijen ve karbondioksit) kabuğun içerisine doğru kabarcıklar şeklinde çıkmasını sağlar. Gazlı içeceklerinizi açtığınızda ortaya çıkan gaz baloncuklarıyla aynı mantık aslında buradaki sıkıştırılmış gazın ortaya çıkmasıdır. Kabukta gaz biriktikçe yumuşakçanın yoğunluğu azalır. Şişme havuz oyuncaklarının suda batmadığı gibi aynı mantıkta yumuşakça da bu yöntemle suda batmaz. Eğer su içerisine geri dönmek isterse bütün bu işlemleri tam tersi yönde tekrarlar ve suya geri batar.
Biz bu teknikle neler yapabiliriz? Yüksek verimli su altı araçları, can kurtarma yelekleri üretebilir; daha az materyal kullanarak sistemlerin daha kolayca ısınıp, soğumasını sağlayabiliriz.
Her canlı size bir şey öğretir, yeter ki doğru bakmasını bilin. :)
https://vimeo.com/37452397
Kaynakça:
http://www.asknature.org/strategy/7dc27a9235da264c043acad2dc56e04d#.VT00yNLtmko
Adnan
Teşekkürler ,harika bilgi !