Herkese merhaba. Yaklaşık 5.5 ay sonra tekrar sizinleyim. Bundan önceki yazımda da bahsettiğim gibi Hollanda’ya, üniversitemizin İşletme Bölümü’nden Erasmus öğrencisi olarak gitmiştim. Ulaşım haricinde de ülke hakkında birçok bilgi edindim ve maddeler halinde sizinle paylaşmak istedim. Bundan sonra Hollanda’ya gidecek olanlar için faydalı olacağını düşünüyorum:
1- Hollanda’nın başkenti Amsterdam.
2- Hollanda’nın resmi dili Felemenkçe. Ayrıca en yüksek rütbeli kişilerden sokak isteyicilerine kadar herkes İngilizce biliyor. Herkesle rahatlıkla İngilizce konuşabilirsiniz.
3- Ülke toplam 12 İl ve 67 şehirden oluşmakta (12 ilin hepsini ve 30’a yakın şehri görme fırsatım oldu). Her ilin de bir başşehri mevcut. Örneğin, başkent Amsterdam’ın bulunduğu ilin adı Kuzey Hollanda ve o ilin başşehri Haarlem.
4- 67 şehir size sayı olarak çok gelmiş olabilir. Böyle küçük bir ülke için fazla şehiri var gibi düşünmüş olabilirsiniz ancak şehirlerin çoğu hem nüfus hem de yüzölçümü açısından bayağı küçük. Örneğin benim kaldığım şehir olan Tilburg sadece 119 kmkare’lik bir alanı kapsıyor ve nüfusu da yaklaşık 220 bin kişiden oluşuyor (2019 yılı için). Futbolseverlerin PSV Eindhoven takımından bileceği Eindhoven şehri de yalnızca 89 kmkare’lik bir alan üzerinde kurulu.
5- PSV demişken de bu futbol kulübünü (Orijinal: Philips Sport Vereniging, Türkçesi: Philips Spor Birliği) 1913 yılında Philips işçileri kurmuş. Evet, Philips’in bir Hollanda markası olduğunu da bu bilgiyi öğrenene kadar bilmiyordum.
6- Haarlem ismi de belki tanıdık gelmiştir. New York’taki suç oranı yüksek olan Harlem bölgesi vardı ya, işte bu bölge adını Hollanda’nın Haarlem şehrinden almış. Ancak yanlış anlaşılma olmasın, Hollanda’daki Haarlem’in suç oranı çok düşük. İsmin aynı olması, yapıların benzerliğinden kaynaklanıyor.
Kendi kameramdan bir Haarlem karesi…
7- Amerika’daki New York şehrinin eski ismi New Amsterdam.
8- İllerden bir tanesinin ismi Zelanda (Felemenkçe orijinali: Zeeland). Yeni Zelanda topraklarını keşfeden Hollanda’lı kaşif Abel Janszoon Tasman, gittiği yeri kendi ülkesindeki Zelanda iline benzetince oraya da Yeni Zelanda ismini vermiş. Sonradan da ülkenin isminde bir değişiklik yapılmamış. Bu arada Zelanda’nın başşehri olan Middelburg ve sahili olan Vlissingen şehirleri kesinlikle görülmeye değer.
Kendi kameramdan Vlissingen sahili… Burada yürümek güzel bir deneyim oluyor.
Dipnot: Tazmanya Adası’nın ismi de Abel Janszoon Tasman’dan kaynaklanıyormuş.
9- Hollanda’da birçok rüzgar değirmeni bulunmakta. Neredeyse her şehirde görebilirsiniz. Bu rüzgar değirmenlerinden elde edilen enerji de trenlerde kullanılıyor. Sanırım tüm trenlere yetecek kadar enerji üretemiyorlar ancak ortada bir tasarruf olduğu çok açık.
10- Hollanda’da yağan yağmur suları biriktirilip tuvaletlerde sifon suyu olarak kullanılıyor.
11- Hollanda’da nerede olduğu fark etmeksizin her çeşmeden akan su içilebilir. Rahatlıkla içebilirsiniz (keşke Türkiye’de de içilebilse). Ayrıca çeşmeler rutin kontrolden geçtiğinde akan su kireçli çıkarsa mekan sahibine ceza veriliyormuş.
12- Hollanda’da öğrenciler liseden yeni mezun oldukları zaman evlerinin üzerinde duran Hollanda bayrağı direğinin ucuna okul çantalarını asıyorlar. Yani evlerin önünden geçerken bu şekilde asılı bir okul çantası görürseniz bilin ki orada yaşayan bir kişi, taze lise mezunu.
Okul çantası olayına bir örnek.
13- Hollanda’da suç oranı genel olarak o kadar düşük ki 2013 yılında bu sebepten dolayı ülke genelinde 19 tane hapishane kapatılmış. Hatta üstüne Norveç’ten 240 tane suçlu getirilip Hollanda’nın hapishanelerini doldurmak için kullanılmış.
14- Ananas meyvesinin Felemenkçe karşılığı da Ananas.
15- Hollanda’daki kanallara idrarınızı bırakırsanız ceza alırsınız.
16- Hollanda’nın sokaklarında ve yeşillik alanlarında yerlerde neredeyse hiç çöp görmezsiniz. Gördüğünüz çöpler de genelde tek tük sigara izmaritleri olur.
17- Hollanda nüfusu içerisindeki en kalabalık azınlığı Türkler oluşturuyor. Gittiğiniz her yerde illa ki Türklerle karşılaşıyorsunuz. Zaten her yerde Türk marketleri var (bir tanesinde kasap bölümünde görevli olan personelin cep telefonu Diriliş Ertuğrul jenerik müziğiyle çalmıştı ve muazzam bir andı). Türkler ve diğer Avrupalılar dışında da en çok Endonezyalı, Faslı ve Surinamlı kişilerle karşılaşırsınız.
18- Hollanda Diyanet Vakfı (HDV), Türkler tarafından kurulmuş. Bu yüzden ülke genelinde Türk camileri mevcut. Örneğin Tilburg’daki Süleymaniye Camii, Lahey’deki Mescid-i Aksa Camii veya Utrecht’teki Ulu Camii gibi.
Süleymaniye Camii. Kuşbakışı bakıldığında ay-yıldız şeklinde görünüyor.
Dipnot: Süleymaniye Camii’nde bu sene (2019) tüm Ramazan boyunca iftar yemeği verildi, önümüzdeki seneler için ilgililere duyurulur. Cami de Tilburg Üniversitesi’ne bayağı yakın bu arada.
19- Hollanda’da sokak köpeği hiç göremezsiniz. Gördüğünüz tüm köpekler tasmalı ve sahipleriyle dolaşıyor olur. Kedileri de nadiren görürsünüz. En çok rastlanan hayvan kesinlikle kargalar olabilir. Kargalar her yerde. Araba yolunda karşıdan karşıya geçmeye çalışan veya yol kenarında güneşlenen kazlar görmek de mümkün.
Güneşlenen tayfanın yanından geçerken yakaladığım bir kare.
20- Ve evet… Olmazsa olmaz bisikletler… Eğer bir bisikletiniz yoksa bu ülkede yaşamak biraz zor. Mutlaka bir bisiklet edinin, en azından kiralayın. Bisiklete binerek hem spor yapmış oluyorsunuz hem de araba trafiğiyle uğraşmıyorsunuz. Zaten ülkenin çoğu düz olduğu için bisiklet kullanmak hiç sıkıntı olmuyor. Ayrıca Hollanda’da 6 aydan uzun kalacaksanız bisiklet satın almanızı, 6 aydan kısa kalacaksanız ise kiralamanızı öneririm. Bu şekilde daha kârlı oluyor. Kiralama şirketi olarak da Swapfiets’i tercih edebilirsiniz. Aylık bazda çalışıyorlar ve lastiğinizin patlaması gibi herhangi bir aksilik yaşadığınızda ücretsiz hizmet veriyorlar. Yalnızca bisikletinizi çaldırmamaya dikkat edin. Swapfiets’in bisiklet çaldırma cezası 300 Euro civarıydı.
21- Albert Heijn ve Kruidvat gibi marketlerin trenler için günlük bilet indirimlerini internet sitelerinden takip edin. Normal fiyatından çok daha ucuza satıyorlar. Bu biletlerle gün içinde Hollanda’da sabit fiyata sınırsızca gezebiliyorsunuz.
Dipnot: Ben bir tane günlük biletimin suyunu çıkarıp bir günde 7 şehir görmüştüm. Yurttaki odama döndükten sonra 1 hafta falan bacaklarım ağrıdı ama güzel deneyimdi, tavsiye ederim.
22- Hollanda mutfağı bana göre Waffle dışında pek başarılı değildi. Yine her yerde bulabileceğiniz Türk restoranlarında yemek yemenizi öneririm. Tatları Türkiye ile çok fazla fark etmiyor. Sadece İskender’in tadı bayağı farklıydı. Onun dışında lahmacun olsun, döner dürüm olsun; gömün gitsin. Türkler için en iyi yemek, Türk yemeğidir bence.
23- Acil durumlarda telefonunuzla 112’yi ararsanız, her birime ulaşabiliyorsunuz. Yani polis, ambulans veya itfaiye çağırmak durumunda kalırsanız hepsine 112’yi tuşlayarak ulaşabilirsiniz. Hangi birime ihtiyacınız olduğunu aradıktan sonra söylüyorsunuz.
24- Hollanda milli takımlarının forma renklerinin turuncu olmasının sebebi, eskiden Hollanda bayrağında kırmızı yerine turuncu renk olduğu zamanlara dayanıyor.
Hollanda’nın eski bayrağı. İsmi Prens’in Bayrağı diye geçiyor.
25- Hollanda refahı bol bir ülke olmasına rağmen yollarda gördüğünüz araçlar genelde eski model oluyor. Hollandalılar bu konuda pek gösteriş meraklısı değil. Belki taksicileri öyle olabilir ama. Neredeyse hepsi yeni Mercedes’lerdi.
26- Ülke genelinde okulların otoparkları dahil pek çok yerde elektrikli araç şarj istasyonu bulunuyor.
27- Türkiye’deki Yemeksepeti’nin Hollanda’da karşılığı olan internet sitesi Thuisbezorgd. İnternet üzerinden yemek siparişlerinizi oradan verebilirsiniz. Mobil uygulaması da bulunuyor.
28- Navigasyon mobil uygulaması olarak 9292’yi telefonunuza indirebilirsiniz. Planladığınız yerlere nasıl gideceğinizi gösteren güzel, detaylı bir uygulama.
29- Ülkedeki tren seferlerini ve saatlerini takip edebilmek için NS mobil uygulamasını indirebilirsiniz.
30- Hollanda’da Bunq mobil uygulaması üzerinden sanal bankacılık yapabilirsiniz. Fiziksel bir banka şubesi olmayan bu uygulama sayesinde bayağı rahat ettim. Zaten ülke genelinde iDeal denen bir ödeme türü mevcut. iDeal’da, bilgisayardan internet alışverişi yaparken cep telefonunuzu bilgisayar ekranında çıkan karekoda tuttuğunuz zaman direkt olarak ödeme yapıyorsunuz. Bayağı kullanışlı. Şahsen ben normal banka hesabı bile açmadım.
31- Utrecht şehrinin Overvecht bölgesinde Naberlaan isimli bir sokak var.
Naberlaan özçekimim…
32- Lahey’deki Den Haag HS tren istasyonundan çıkar çıkmaz karşınızda bir Mado şubesi görürsünüz. Yemek ve dondurma porsiyonları büyük ve tadı da Türkiye’dekiyle aynı, tavsiye ederim.
Dipnot: Türkiye’ye dönmeme yakın bir zamanda Utrecht merkez tren istasyonu yanındaki alışveriş merkezi Hoog Catharijne’da da Mado şubesi açılacağını öğrenmiştim. Belki de şu an açılmıştır.
33- Havaalanlarında kontrollerden geçerken ayakkabılarınızı çıkarmanız veya bilgisayarınızı çantadan çıkarıp açmanız falan gerekmiyor. Bu konuda da rahat edebilirsiniz.
34- Unutmadan, Hollanda para birimi olarak Euro kullanıyor. Kendine ait ayrı bir para birimi yok.
35- Amsterdam haricinde kanalları olan birçok şehir daha var. Gezerken kendinizi Amsterdam ve civarıyla sınırlamayın. Mesela Alkmaar, Delft veya Lahey denenebilir.
36- Öğrenci olarak yurt dışına gitmek veya Hollanda’daki popüler noktaları ziyaret etmek isterseniz Wanderlust öğrenci turlarını tercih edebilirsiniz. Ben hep onların turlarına katılmıştım. Alternatif olarak pm2am firması da kullanılabilir.
37- Ucuz uçak biletleri için Skyscanner internet sitesi ve mobil uygulamasını kullanabilirsiniz. Özellikle Eindhoven Havaalanı’ndan diğer ülkelere 10 Euro civarlarına bile gidilebiliyor.
38- Otobüs firması olarak Flixbus’ı öneririm. Genelde birçok noktaya ucuz ulaşım sağlıyorlar. Trenler içinse Omio mobil uygulaması kullanılabilir. Aslında Omio hem otobüs hem tren hem de uçak olanaklarını gösteriyor ama trenler Hollanda’da bayağı pahalı. O yüzden yalnızca Flixbus ve Skyscanner’ı kullansanız yeterli diyebilirim.
39- Amazon internet sitesine en yakın sitenin bol.com olduğunu söyleyebilirim. İnternet alışverişlerini oradan yapabilirsiniz.
40- Oyunseverler için birçok şehirde Game Mania ve Nedgame mağazaları bulunuyor. Amerika’daki Gamestop’u pek de aratmıyorlar açıkçası.
41- Hollanda’nın Giethoorn köyüne belirli bir yerden sonra motorlu araçlar giremiyor. Yalnızca kayık ve bisikletlerle ulaşım sağlanan yeşiller içindeki köyü mutlaka ziyaret etmelisiniz.
Giethoorn’da geçirdiğim bir günden…
42- Hollanda’nın tamamı pahalı değil. En basitinden Tilburg bayağı ucuz bir şehirdi. Amsterdam’ın pahalı bir şehir olması herkese tüm Hollanda’nın pahalı olduğunu düşünmesine yol açıyor.
43- Hollanda erkekleri ortalama olarak dünyanın en uzun erkekleriyken kadınları ise ikinci en uzun durumda. Kısacası ülkenin boy ortalaması bayağı yüksek.
44- Hollanda’nın tümünün yüzölçümü, tek başına Konya’nın yüzölçümüyle neredeyse aynı.
45- Hollanda genelinde marketler ve otoparklarda MasterCard ve Visa’lar pek geçerli değil. Maestro olan bir kart edinmenizi öneririm. Aksi halde ödemeyle ilgili sıkıntılar yaşayabilirsiniz.
Hollanda hakkında sorularınız için bana bu Instagram hesabından ulaşabilirsiniz: behobaskan
Evet, burada yazımın sonuna gelmiş bulunmaktayım. Umarım keyif almışsınızdır ve umarım yazdıklarım size bir şeyler katmıştır. Belki de ileride başka bir ülkenin rehber yazısında görüşmek üzere. Kendinize iyi bakın.
KAYNAKÇA
Kesin emin olmak için 2-3 tane detaya Vikipedi’den baktım.
(FOTOĞRAFLAR)
https://www.iamexpat.nl/expat-info/the-netherlands/dutch-flags
https://en.wikipedia.org/wiki/Prince%27s_Flag
There is a Dutch tradition happening right now of putting a flag out and hanging a child’s school bag on the pole. This is a sign that they have passed their high school exams! pic.twitter.com/8fJSqQz3Ei
— Paul Morgan (@BSA_Principal) June 14, 2018
